Cuốn sách “Đại Thừa Và Sự Liên Hệ Với Tiểu Thừa” của tác giả Nalinaksha Dutt được viết nhằm mục đích khám phá mối quan hệ giữa hai trường phái Phật giáo chính là Đại Thừa và Tiểu Thừa. Tác giả đã nghiên cứu kỹ lưỡng và phân tích độc lập các nguồn tư liệu lịch sử cũng như các văn bản Phật giáo để làm sáng tỏ mối quan hệ phức tạp giữa hai trường phái này.
Theo tác giả, hai trường phái Đại Thừa và Tiểu Thừa không phải là hai hệ phái đối nghịch nhau mà chúng vẫn duy trì mối liên hệ mật thiết. Cụ thể, Tiểu Thừa được coi là giai đoạn sơ khai của Phật giáo, tập trung vào giải thoát cá nhân. Sau đó, Đại Thừa phát triển dựa trên nền tảng của Tiểu Thừa nhưng có tầm nhìn rộng lớn hơn khi nhấn mạnh đến việc giải thoát chúng sinh bằng cách thực hành bồ đề tâm. Do đó, cả hai trường phái đều chia sẻ mục tiêu cuối cùng là giải thoát khỏi vòng luân hồi sinh tử.
Tác giả cũng chỉ ra rằng, các kinh điển cơ bản của Tiểu Thừa về sau được Đại Thừa kế thừa và phát triển thêm. Chẳng hạn, kinh Trung Bộ là nền tảng cho sự hình thành của Bồ-tát Đạo. Bên cạnh đó, nhiều khái niệm quan trọng của Đại Thừa như Không (Śūnyatā), Nhân Quả (Pratītyasamutpāda), v.v… đều có nguồn gốc từ Tiểu Thừa. Do đó, hai trường phái này không thể tách rời hoàn toàn.
Cuốn sách cũng phân tích chi tiết về sự phát triển lịch sử của hai trường phái, bác bỏ quan điểm cho rằng Đại Thừa hình thành muộn hơn và thay thế Tiểu Thừa. Thực tế, cả hai đều xuất hiện đồng thời từ thế kỷ I TCN và phát triển song song theo hướng riêng. Điều quan trọng là chúng luôn duy trì sự tương hỗ, bổ sung cho nhau thông qua việc kế thừa và phát triển các khái niệm từ trường phái kia.
Nhìn chung, cuốn sách “Đại Thừa Và Sự Liên Hệ Với Tiểu Thừa” của tác giả Nalinaksha Dutt đã thành công trong việc làm sáng tỏ mối quan hệ phức tạp giữa hai trường phái Phật giáo chủ đạo là Đại Thừa và Tiểu Thừa. Thông qua nghiên cứu kỹ lưỡng các nguồn tư liệu, tác giả chỉ ra rằng hai trường phái này không đối nghịch mà vẫn duy trì mối liên hệ mật thiết, phát triển song song và hỗ trợ lẫn nhau. Đây là một cống hiến quan trọng giúp hiểu rõ hơn về lịch sử và sự phát triển của Phật giáo.
Mời các bạn đón đọc Bình An Trong Nhân Gian của hòa thượng Thích Thánh Nghiêm.
