Chiếc Thìa Biến Mất là một cuốn sách viết bởi tác giả Sam Kean, được xuất bản lần đầu tiên vào năm 2010. Cuốn sách này kể về những câu chuyện thú vị về các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn.
Trong cuốn sách, tác giả đã chia bảng tuần hoàn thành 18 chương, mỗi chương giới thiệu về một nhóm các nguyên tố hóa học. Tác giả không chỉ đơn thuần giới thiệu về tính chất hóa học của từng nguyên tố, mà còn kể câu chuyện về những người đã phát hiện ra chúng, cách mà con người sử dụng chúng trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong lịch sử phát triển khoa học công nghệ.
Trong chương đầu tiên về hydro, tác giả đã kể về nhà hóa học người Anh Henry Cavendish, người đầu tiên cô lập được hydro nguyên tử vào năm 1766. Nhờ đó mà con người nhận ra rằng hydro không phải là một nguyên tố mà chỉ là một dạng hiđrô. Chương tiếp theo nói về lithium và các nghiên cứu ban đầu của nhà hóa học người Đức Johann Arfvedson về khoáng chất spodumene. Từ đó, lithium dần trở thành một nguyên tố quan trọng trong ngành công nghiệp pin lithium-ion ngày nay.
Các chương tiếp theo lần lượt giới thiệu về berili, boro, carbon, nitơ, oxi, flo, neon và các nguyên tố khác theo thứ tự trong bảng tuần hoàn. Điểm đặc biệt là tác giả đã kể chi tiết về quá trình phát hiện ra các nguyên tố như plutoni, americi, curi… do các nhà khoa học thực hiện trong quá trình nghiên cứu về năng lượng hạt nhân.
Ngoài ra, cuốn sách còn kể về những câu chuyện thú vị xoay quanh các nguyên tố. Chẳng hạn như việc phát hiện ra nguyên tố có số nguyên tử bằng 118 đã bị hủy bỏ do không đạt tiêu chuẩn, hay câu chuyện về việc nhà khoa học Glenn Seaborg đã đặt tên cho nguyên tố plutoni dựa trên tên của chú mèo Pluto trong truyện hoạt hình.
Ngoài ra, tác giả còn đề cập đến những ứng dụng của từng nguyên tố trong cuộc sống thường ngày như việc sử dụng carbon trong sản xuất thép và xi măng, việc dùng asen trong sản xuất thuốc trừ sâu, hay cách con người khai thác urani để phát triển năng lượng hạt nhân.
Cuối cùng, tác giả đã kết luận rằng, mặc dù bảng tuần hoàn chỉ là một bảng liệt kê các nguyên tố theo thứ tự nguyên tử tăng dần, nhưng đằng sau đó là biết bao câu chuyện thú vị và những người đã cống hiến trí tuệ của mình để phát hiện ra từng nguyên tố. Qua cuốn sách, người đọc có thể hiểu thêm về lịch sử phát triển khoa học, đồng thời tôn trọng và biết ơn những người đi trước đã mang lại những kiến thức quý báu cho nhân loại.
Đó là tóm tắt chi tiết về nội dung chính của cuốn sách “Chiếc Thìa Biến Mất” của tác giả Sam Kean. Qua đó, người đọc có thể nắm bắt được toàn bộ câu chuyện thú vị mà tác giả muốn truyền tải về lịch sử phát triển của các nguyên tố hóa học, đồng thời hiểu thêm về những cống hiến to lớn của các nhà khoa học đi trước đối với sự phát triển chung của khoa học hóa học.
Mời các bạn đón đọc Chiếc Thìa Biến Mất của tác giả Sam Kean & Hà Thị Mai Hoa (dịch).
