**Đánh Giá Cuốn Sách “Đầu Xanh Tuổi Trẻ”**
Khi kết thúc việc đọc “Crôtcaia” – một câu chuyện ngắn hư cấu của Dostoevsky, tôi luôn ngưỡng mộ, ao ước như Pautopsky, có thể nhìn thẳng vào đôi mắt của tác giả, nơi mà câu chuyện đã được tạo ra. Có lẽ khi ông viết ra những dòng kết thúc, có lẽ có những giọt nước mắt lăn trên gương mặt gầy gò của ông không, và đôi mắt nâu xám có chứa đựng gợi cảm buồn thương và u uất không? Chỉ biết rằng nếu được nhìn thấy đôi mắt ấy, tôi sẽ hiểu nhiều hơn về những điều sâu thẳm hơn phía sau các chữ cái. “Crôtcaia” đã tạo trong tôi ấn tượng đặc biệt, một cảm xúc mạnh mẽ và một sự chấn động kinh hoàng. Nó giống như một cơn mơ kỳ quái mà khi tỉnh dậy, ta vẫn hoang mang không biết đó là thực tế hay giấc mơ.
Dostoevsky thích tạo ra sự mâu thuẫn và những bí ẩn, thậm chí “những điều kỳ quặc” trong việc xây dựng tiểu thuyết của mình và tin rằng không cần thiết phải trình bày mọi thứ một cách claro rõ để người đọc hiểu từ lúc ban đầu. Ông luôn khuyến khích người đọc đi săn lùng những bí mật ẩn giấu sâu bên trong tác phẩm. Do đó, ông thường tạo sự kịch tính ngay từ đầu, ngay từ phần mở đầu của tiểu thuyết với những câu hỏi đầy trăn trở. Ông cũng áp dụng phương pháp tương tự trong các truyện ngắn của mình. Từ sự tự do không giới hạn của tiểu thuyết chuyển sang sự cô đọng và chặt chẽ của truyện ngắn, Dostoevsky đã đạt được một tầm cao mới trong nghệ thuật viết truyện. “Crôtcaia” (hay “Người đàn bà nhẫn nhịn”) là một tác phẩm ngắn rất bi kịch với sức mạnh phi thường, nó tỏa sáng như một bức tranh chân dung của Rembrandt thời Phục hưng, vừa sáng vừa u ám như một tác phẩm tình ái của Pushkin.
Khi đọc “Crôtcaia”, bạn sẽ cảm thấy như bước vào một căn phòng tối tăm, xa lạ, không thấy gì và không biết gì cả. Đến khi trở nên quen với bóng tối, con mắt sẽ trở nên nhạy bén hơn và bắt đầu nhận biết được các sự vật. Dostoevsky đã phá vỡ cấu trúc truyện ngắn truyền thống, ông dẫn người đọc vào một không gian khác biệt ngay từ đầu với sự khác thường, và sau đó phát triển số phận và tính cách của nhân vật trong bối cảnh của sự căng thẳng tinh thần mà họ phải đối diện. Nói cách khác, nội dung và sự kịch tính của câu chuyện ngắn được xoay quanh một vòng tròn duy nhất của “tai biến tâm hồn”. Tất cả đều được tập trung, liên kết và thúc đẩy hình ảnh để nổi bật câu chuyện đầy kịch tính và thú vị của nhân vật.
Tâm bi kịch của câu chuyện được tác giả rút ra ngay từ sự gợi mở ban đầu: Một người chồng đau khổ, trên bàn là thi thể của người vợ đang nằm, chỉ vài giờ trước cô ấy lao mình ra khỏi cửa sổ tự tử. Anh ta đang trong tâm trạng lú lẫn hoảng sợ, muốn tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra, cố gắng “tập trung tất cả ý nghĩ vào một điểm”. Việc kết thúc của câu chuyện đặt ngay ở đâu mở đầu đã xác lập cấu trúc vòng tròn của câu chuyện ngắn. Đó là loại “truyện ngắn xoáy tròn ốc”, các xoáy của nó rẽ ra từ điểm khởi đầu nhưng lại gởi nút tại cuối đường xoáy ngay trên đầu. Chương đầu tiên có tên “Tôi là ai và nàng là ai”. Tác giả bắt đầu dẫn dắt người đọc qua hành trình của nhân vật nữ chính trong truyện, số phận đen đủi cùng tính cách bị tổn thương của một tâm hồn trẻ tuổi trước những thách thức của cuộc sống. Được nuôi dưỡng bởi hai bà dì lạnh lùng sau khi mồ côi cha mẹ từ lúc 12 tuổi, cô phải sống trong sự đẻo lưu như nô lệ và cuối cùng bị họ bán đi. Crôtcaia, lúc đó 16 tuổi, phải tìm cách tự giải thoát bằng cách đăng quảng cáo tìm việc hoặc nơi ở. Để kiếm tiền trả công, cô đã mang đến cửa hàng cầm đồ những vật dụng rẻ tiền của cha mẹ: một cặp hoa tai bạc phủ vàng, một huy chương cũ, một viên đá cắt chạm và một bức tranh thánh có khung bạc. Trong số đó, bức tranh thánh trở thành một hình ảnh nghệ thuật ấn tượng mà chúng ta sẽ thấy được ở phần cuối cùng của câu chuyện và ảnh hưởng quan trọng đến sự sáng tác của Dostoevsky.
Đan xen với sự kiện chính, có sự trải qua, sự thanh quẩn và sự đau khổ, “Crôtcaia” là một câu chuyện được viết với sự tận tâm và tình yêu giành cho nghệ thuật viết của tác giả. Hãy dành thời gian và khám phá kỹ càng mỗi chi tiết, mỗi biến cố của câu chuyện này, bạn sẽ không thất vọng với những phát hiện bí ẩn trong đó.Sự kỳ duyên của nhân vật nữ là một truyện tiểu sử đầy cảm xúc về ông chủ hiệu cầm đồ, sau này là chồng của cô, và cũng là người kể lại toàn bộ cốt truyện đầy bi kịch. Đây là một nhân vật có tuổi, nghiêm túc và lạnh lùng đối với mọi người. Ông bị đuổi ra khỏi trung đoàn và bị xúc phạm là hèn nhát, không dám đối đầu với kẻ thù mà đã phỉ báng cấp trên của mình. Nhưng ông không chịu đựng sự xúc phạm này, mạnh mẽ phản đối thái độ xa cách của xã hội và sự kết án vô lí. Và từ đó, “từ một người cao quý, ông trở thành người cho vay với lãi suất cao”.
Toàn bộ câu chuyện tập trung vào hai nhân vật chính này. Mặc dù cốt truyện ngắn gọn nhưng mỗi nhân vật đều được phác họa kỹ lưỡng qua bút pháp tài hoa của tác giả. Giống như một nghệ sĩ chụp ảnh hàng đầu, Dostoevsky nắm bắt những khoảnh khắc đáng nhớ của các nhân vật, khiến cho vẻ đẹp của họ trở nên sống động. Ông đặc biệt chú ý đến những biểu hiện đa dạng trên gương mặt con người, vì “chỉ trong những khoảnh khắc hiếm hoi, gương mặt con người mới thể hiện rõ đặc điểm cơ bản của mình” (trích từ tiểu thuyết “Đầu xanh tuổi trẻ”). Gương mặt của Crôcaia thể hiện sự u uất, sự kinh ngạc đôi khi biến thành sợ hãi trước những cơn bão khốc liệt của đời, cũng như vẻ cao thượng của một tâm hồn trẻ trung. Dáng vóc bên ngoài của cô không quá đặc biệt nhưng vẫn thu hút và tạo cảm tình cho người đọc: thân hình nhỏ nhắn, mái tóc vàng, đôi mắt xanh to đẹp và sâu thẳm. Ánh nhìn thỉnh thoảng khắt khe và nụ cười luôn chứa đựng sự nghi ngờ. Tổng thể, Crôcaia mang đến cảm giác của sự lưu luyến và chưa hoàn thiện của gương mặt. Cô giống như một bức tranh vừa được vẽ sơ bằng bút chì.
Bên cạnh đó, việc tả lại hình ảnh của nhân vật chính giúp chúng ta hình dung rõ hơn mặc dù chỉ là những mô tả khá chung chung: một sĩ quan về hưu của một trung đoàn danh tiếng, một người vóc người cao ráo, học thức và hấp dẫn.
Điểm đỉnh lãng mạn của câu chuyện là mối quan hệ giữa người cho vay với lãi cao và cô gái nghèo đáng thương. Cô ấy lựa chọn người cho vay với lãi. “Thực chất, cô ấy không có ai để dựa vào”. Ý nghĩa “năm nay tôi bốn mươi mốt tuổi, còn nàng mới mười sáu” đã làm cho người kể chuyện phải mê muội, “đó là một cảm giác không hợp lý, quá ngọt ngào”. Nhưng cuộc sống hôn nhân của họ thì ra sao? Có ngọt ngào không? Ngay khi bắt đầu cuộc sống mới với vợ trẻ, ông đòi hỏi tình cảm lớn, vạch ra kế hoạch, mở lời, và khám phá tình cảm thầm kín của mình. Ông “tạo ra một hệ thống”, một sự nghiêm túc, lạnh lùng, kiểm soát sự nhiệt huyết của tuổi trẻ, một quá trình đủ mưu trí nhưng không thiếu tình cảm, lịch lãm nhưng rất tiết kiệm. Và điều quan trọng nhất chính là lòng tiết kiệm, ông cần ba chục ngàn để sống trọn đời ở Crưm. Tuy nhiên, câu chuyện cuộc sống hôn nhân của họ tồn tại sự “điềm tĩnh ban đầu”. Một sự yên lặng phủ lên, một sự lạnh lùng khó hiểu, ngoài những tranh cãi là khoảng cách. “Nổi loạn và độc lập” – đó là những gì bắt đầu bộc lộ trong tâm hồn của Crôcaia, “cô không phản kháng với việc nghèo khổ, mà dường như là tiết kiệm quá mức” của chồng. Mâu thuẫn giữa họ gia tăng khi cô bắt đầu mưu tính một cách riêng biệt, định giá các món hàng cao hơn giá trị thực và không được chồng chấp thuận, người luôn tiết kiệm và không thích xa xỉ. Và từ đó, Crôcaia nổi loạn. Dostoevsky đã đặt tên cho chương này là “Người phụ nữ nhất quyết”. Cô quyết định trả thù người từ bấy lâu đã làm ơn nhưng cũng hại cô. Để trả thù, cô tìm đến người bạn của chồng, viên sĩ quan Ephimovich, người đã châm ngòi khiến chồng cô bị đuổi ra khỏi trung đoàn và cũng đã có mối quan hệ với hắn ta. Nhưng ngay trong buổi hẹn đầu tiên của họ, chồng cô đã theo dõi họ từ gian phòng kế bên với khẩu súng trong túi. Dostoevsky đã tả cảnh gặp gỡ này một cách súc tích và sâu sắc như một bức tranh ngắn. Nhân vật nữ trong bộ phim đã tạo ra bất ngờ khi cô thể hiện mình như một người đáng kính, một người vô tội, “cơn thịnh nộ khiến cho bộ mặtủa nhói lên” onCancelled hayả nhà làm sao.Khiến bạn nào đó phải thốt lên những lời cay độc trước Ephimovich. Điều này không chỉ khiến người chồng tin vào sự trong sạch của nàng mà còn chứng minh rằng câu chuyện khốc liệt không dừng lại ở đó. Một xung đột mới đã nổ ra, với người phụ nữ trẻ đe dọa súng vào người chồng đang ngủ. Điều mà ông ta không ngủ, ông ta đã nghe thấy mọi điều. Đôi mắt gặp nhau, và từ đó, mọi thứ đã thay đổi. Dostoevsky đã tạo ra một tình huống đắng cay, với những cú sốc liên tiếp khi âm mưu được vạch ra nhưng lại thua lỗ trong những rối ren tâm trí của nhân vật. Câu chuyện chuyển hướng bất ngờ, rơi vào một khoảng im lặng trầm lặng đến khi nội tâm nhân vật lại bùng cháy. Phần đầu tiên của câu chuyện kết thúc với cuộc ly hôn giữa đôi vợ chồng trẻ. Dostoevsky đã khéo léo tạo ra những nhân vật phức tạp, không thể định rõ liệu họ hiền lành hay tàn ác. Họ như tận cùng bất quá, sống một cách tự do, không theo quy tắc mà xã hội đặt ra. Cảm xúc lẫn lộn và xung đột tình cảm là điểm đặc biệt trong câu chuyện này. Tình yêu và căm phẫn luôn xen lẫn, và Dostoevsky đã cực kỳ thành công khi mô tả sâu sắc điều này.Tôi tin rằng “Crôtcaia” là một trong những mẫu mực xuất sắc về độc thoại nội tâm của Dostoevsky. Tác phẩm này thể hiện tư duy hỗn loạn, tuyệt vọng của con người trước sự cô độc và đau khổ. Điều gần như chân lý và khó đoán định ẩn sau những trang sách này khiến ta không thể rời mắt.
Nhà văn đã lồng ghép mọi biến cố qua từng ý nghĩ, từng chứng minh, từng tương luận phức tạp của người kể chuyện, để ghi lại những khao khát, nỗi sợ hãi và khát vọng của con người. Sự suy tàn tinh thần và ngã ngũ tri giác có lẽ là tấn bi kịch muôn đời của loài người.
Dostoevsky đã phải thể hiện hai nhân vật với tâm trạng đối lập: một cô gái 16 tuổi với những cảm xúc mãnh liệt và một người đàn ông với những biến đổi tư duy và tinh thần không lường trước. Sự kết hợp giữa nhận thức và trải nghiệm đã tạo nên một tác phẩm nghệ thuật đầy uy lực.
Không thể phủ nhận rằng những hình tượng nghệ thuật này mang đậm dấu ấn của tác giả, những cảm xúc sâu thẳm, những khát vọng, và những khoảnh khắc bi tráng. Dostoevsky đã biến những ý tưởng này thành những tác phẩm đáng để trải nghiệm và suy ngẫm.Sâu và phức tạp của các nhân vật trong các tác phẩm của Dostoevsky là điều không thể kiểm soát, tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt. Những tâm hồn phong phú, với những nơi tăm tối và bi kịch, đã khiến cho độc giả không thể nào quên được. “Crôtcaia và người đàn ông cho vay nặng lãi” là một ví dụ điển hình, với sự bắt chước nội tâm sâu thẳm và khả năng làm nổi bật những đau khổ không nguôi. Dostoevsky thực sự đã đi sâu vào bản chất con người, tạo ra những câu chuyện với sự táo bạo và sáng tạo đỉnh cao.
Mình đã có cơ hội đọc “Crôtcaia” và thực sự mê hoặc bởi cách mà tác giả đã xuất sắc lồng ghép tâm hồn con người vào các tác phẩm ngắn. Sự kết hợp giữa vĩnh cửu và thế thân, qua những khúc mắc và khó khăn, đã tạo nên những câu chuyện nổi loạn đầy sức mạnh. Đọc xong, tôi cảm thấy như đang bước vào một thế giới tâm linh sâu thẳm, với những suy tư mới lạ và những cảm xúc không thể nào quên được.
Với sự ngập ngừng và chờ đợi kỳ vọng, việc đào sâu vào thế giới văn học của Dostoevsky giống như một cuộc phiêu lưu tinh thần đầy hứng thú. Từ “Thằng ngốc” cho đến “Đầu xanh tuổi trẻ”, mỗi tác phẩm đều đưa ta đến với những khía cạnh mới mẻ và sâu sắc của văn chương Nga. Đọc lại chúng, mỗi điều sẽ hiện ra rõ ràng hơn bao giờ hết, khiến cho trải nghiệm văn học trở nên phức tạp và đầy ý nghĩa.Đọc Dostoievski thực sự đáng giá và quan trọng đến vậy. Ông là tác giả gây ấn tượng mạnh mẽ và phiền não nhất, với các tác phẩm phức tạp và sâu sắc. Việc Bakhtine đánh giá ông và theo dõi sự phát triển tài năng của Dostoievski chỉ là một điều rất đáng để nghiên cứu. Để hiểu sâu hơn về tác phẩm của ông, tôi khuyên bạn đọc “Thằng ngốc,” một tác phẩm đầy tư duy và sự đồng cảm. Cùng với “Karamazov,” bạn sẽ thấy rõ về sự đa dạng và sâu sắc trong văn học của Dostoievski. Hãy khám phá thêm với “Đầu Xanh Tuổi Trẻ” – một câu chuyện ngắn đầy hấp dẫn của tác giả tài ba này.
