Gia Tộc Thần Bí
Trong rừng thiêng Tadasu, giữa cơn bão đêm, và phố cổ Pontocho bên dòng sông Kamo êm đềm. Hội đốt lửa Gozan chiếu sáng, kèm theo những ký ức. Đường Karasuma mênh mông hoa anh đào bay trong gió. Và rượu Denki Bran, mặc dù là hàng giả, lại khiến mọi người say mê, thậm chí trở thành phần cần thiết để một căn phòng bay lên trời… Trong một Kyoto như thế, câu chuyện về một gia đình kỳ lạ, với những con chồn Tanuki có khả năng biến hình. Bốn anh em với sở thích riêng biệt, cùng với người mẹ đầy tình thương, họ cùng nhau khắc phục những khoảng trống được để lại sau khi người cha ra đi. Với ngòi bút tràn đầy tình cảm, Morimi đã đưa độc giả vào một Kyoto đầy màu sắc, của thiên nhiên, con người, và những nhân vật nửa người nửa thần.
Gia Tộc Thần Bí không chỉ là một câu chuyện huyền bí về Tanuki, Thiên Cẩu, và Con Người ở Kyoto. Đằng sau những tượng trưng đó là sự thảm dạ của thể chế cũ và sự chuyển đổi sang một xã hội mới, với các giá trị và khái niệm xã hội mới, qua sự suy đồi của sư phụ Akadama. Đó cũng là câu chuyện về sự giữ gìn truyền thống, với những mặt hai mặt của truyền thống như chiếc nồi lẩu tanuki tại Câu Lạc Bộ Ngày Thứ Sáu. Đó cũng là câu chuyện về giá trị của gia đình, về tự hào gia tộc thông qua Gia Đình Tanuki Shimogamo. Đó cũng là câu chuyện về mặt khuất của tham vọng và cố gắng leo lên bậc thang xã hội, qua Benten và hành trình leo lên đỉnh cao. Hoặc đó cũng là câu chuyện về lối sống Bohemian của Yasaburou, sống thoải mái, không quá lo lắng. Giống như trong Truyền Kỳ Phòng Bốn Chiếu Rưỡi, đâu đó trong cuốn sách này, Morimi đang nói với chúng ta: “Cuộc sống ngắn ngủi, hãy sống trọn vẹn!”
Gia Tộc Thần Bí có thể khá khó đọc. Thậm chí khó hơn cả Truyền Kỳ Phòng Bốn Chiếu Rưỡi, và lối viết phức tạp hơn rất nhiều so với các tác giả cùng thời. Nhưng dù vậy, việc dịch Gia Tộc Thần Bí là một trải nghiệm thú vị. Đọc những câu văn phức tạp như lưới, theo dõi mạch văn trôi chảy như dòng suối không ngừng mở ra những khía cạnh bất ngờ như vậy, thực sự làm tôi cảm thấy như được đắm chìm trong một nguồn nước trong lành, uống say mê. Mặc dù đôi khi phải chia nhỏ câu văn dài để người đọc tiện theo dõi, lối viết của Morimi thực sự khiến tôi thấy thỏa mãn.
(Nguyễn Dương Quỳnh – dịch giả của Gia Tộc Thần Bí và Truyền Kỳ Phòng Bốn Chiếu Rưỡi của tác giả Tomihiko Morimi)
Văn minh của Thiên hoàng Kanmu, và đất đai Manyo, đã đưa rất nhiều người trở về Kyoto. Họ xây dựng thành phố, gia tăng dân số, tranh đoạt quyền lực, sợ hãi thần linh, tôn thờ Phật, vỡ oà trong tranh vẽ và thơ ca, lại tiếp tục chiến đấu bằng kiếm và đao. Họ thiêu rụi thành phố, rồi tái thiết mà không biết chán, sau đó quay trở lại thương mại, học vấn, và mãn nguyện với thời bình. Họ trải qua chiến tranh, cười và khóc, vượt qua thời đại độc tôn để đến với thời hiện đại.Vạn năm trước, Hoàng đế Kanmu lập đô thành, và nay đã là hơn một ngàn hai trăm năm trôi qua. Nghe nói, trong thành phố Kyoto ngày nay, có khoảng một triệu năm ba trăm ngàn người sinh sống. Nhưng đợi xem, theo truyện kể Heike, trong số những võ sĩ, quý tộc và tăng lữ tranh đấu ở kinh đô chật hẹp này, có một phần ba là hồ ly và một phần ba là Tanuki. Thậm chí còn có một phần ba khác được nói là Tanuki biến hóa để thực hiện cả hai vai. Nếu như vậy, truyện Heike không chỉ là câu chuyện về Con người, mà hoàn toàn là câu chuyện của chúng ta. Hãy tự hào và tự tin tuyên bố rằng chúng ta không phụ thuộc vào lịch sử của Con người, mà Con người lại phụ thuộc vào lịch sử của chúng ta.
Xưa kia có một vị trưởng lão nói dối tung trời, tạo ra một lịch sử giả dối. Chắc chắn rằng ông ta chính là một con Tanuki. Ông cụ rậm lông ấy, nếu không gọi là trưởng lão thì phải gọi là một cục banh lông lăn lăn phía sau điện A di đà của chùa Chion. Chẳng ai để ý, năm ngoái ông ta đã biến thành một cục banh lông thực sự, chẳng biết từ khi nào đã trở thành một con Tanuki tại Bạch Ngọc Lâu. Mặc dù truyện Heike chỉ là giấc mơ của một cục banh lông xa xôi, nhưng ngày nay vẫn còn nhiều Tanuki sinh sống giữa Lạc Trung. Đôi khi chúng sống xuyên suốt giữa chúng ta Con người. Giống như vai trò nhỏ trong truyện kể Heike xưa, Tanuki luôn hay bắt chước Con người. Tanuki và Con người đã cùng nhau tạo nên lịch sử của thành phố này, như một con Tanuki đã nói.
Nhìn lên đỉnh những ngọn núi bao quanh thành phố, hãy kính sợ chúng ta, những sinh vật sống trên trời. Và có kẻ ngạo mạn tuyên bố như vậy. Không cần nói, đó chính là một Thiên cẩu. Con người sống trong thành phố, Tanuki trên mặt đất, Thiên cẩu bay giữa trời. Từ khi dời đô đến Heian, mọi việc vẫn duy trì như vậy, tạo nên sự cân bằng giữa Con người, Tanuki và Thiên cẩu. Điều này đã khiến bánh xe vĩ đại của thành phố quay đều.
Thiên cẩu dạy dỗ Tanuki, Tanuki lừa dối Con người, Con người kính sợ Thiên cẩu. Thiên cẩu bắt cóc Con người, Con người nấu lẩu Tanuki, Tanuki đặt bẫy Thiên cẩu. Bánh xe vẫn tiếp tục quay. Canh vinh quay vòng vòng, đó chính là hạnh phúc lớn lao nhất trên thế giới.
Gia Tộc Thần Bí của tác giả Tomihiko Morimi & Nguyễn Dương Quỳnh (dịch), hứa hẹn sẽ đưa bạn vào cuộc phiêu lưu thú vị của Con người, Tanuki và Thiên cẩu trong thành phố lịch sử Kyoto.
