Khói Lửa
Henri Barbusse (1873 – 1935) là một nhà văn cách mạng lớn của Pháp, người đầu tiên khám phá ra phong cách hiện thực xã hội trong văn học Pháp. Ông là một chiến sĩ cộng sản quả cảm, đấu tranh cho tự do và sự tiến bộ. Sự quyết liệt của ông trong việc chống chiến tranh đế quốc đã được các hội văn học quốc tế đánh giá cao.
Henri Barbusse sinh ngày 17 tháng 5 năm 1873 tại Axnierơ, Pháp. Từ những năm học sinh, ông đã tỏ ra có tài năng về văn thơ. Sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 1895, ông bắt đầu sự nghiệp viết văn và làm báo. Cuốn thơ đầu tay của ông nhận được sự ca ngợi từ Catulle Mendes.
Năm 1903, Barbusse viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên “Những Người Van Xin” (Les Suppliants), và năm 1908, ông sáng tác “Địa Ngục” (L’Enfer). Hai cuốn sách này được đánh giá cao bởi các nhà văn lớn như Maeterlinck và Anatole France.
Chính sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất từ năm 1914 – 1918, Barbusse mới thực sự bước vào con đường của một nhà văn cách mạng và chiến sĩ. Cuốn tiểu thuyết “Khói Lửa” (Le Feu) đã chứng kiến cuộc sống tàn khốc của chiến tranh qua con mắt của một người lính trong trận trường.
“Khói Lửa” đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ độc giả và giành giải thưởng Goncourt. Sau này, cuốn sách đã được dịch ra hơn sáu mươi ngôn ngữ. Đó thật sự là một tác phẩm đáng để đọc và tận hưởng sự tài năng của nhà văn Barbusse.
Cuối cùng, “Khói Lửa” không chỉ là một cuốn sách về chiến tranh, mà còn là một thông điệp về hy vọng và hòa bình, với sức mạnh của người dân, một thế giới mới có thể nảy nở, cuộc sống trở nên đẹp đẽ hơn.Năm 1920, Henri Barbusse cùng với Raymond Lefevre và Paul Vaillant-Couturier, đã sáng lập tạp chí Ánh Sáng, cơ quan của nhóm Ánh Sáng, một nhóm cũng được biết đến với tên gọi Tổ chức Quốc tế của Tri Thức.
Trong những năm đầu, tạp chí Ánh Sáng đã tạo ra sự ảnh hưởng to lớn, thu hút sự hợp tác của các nhà intelect tiên tiến trên toàn thế giới. Barbusse luôn biết đến việc ca ngợi Cách mạng Tháng Mười Nga và chủ nghĩa cộng sản trong các bài báo và diễn văn của mình từ năm 1917.
Barbusse đã chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Pháp vào năm 1923, với sứ mạng đấu tranh cho chân lý và sự giải phóng con người khỏi áp bức.
Ngoài hoạt động chính trị, Barbusse vẫn đam mê theo đuổi sự nghiệp văn học của mình. Ông đã xuất bản nhiều tác phẩm như “Những sự trói buộc” vào năm 1925, “Sức mạnh” vào năm 1926, và “Jésus” vào năm 1927.
Barbusse cũng tham gia vào việc thành lập Tổ chức Quốc tế của các Nhà văn Cách mạng và sáng lập tờ báo hàng tuần Thế giới vào năm 1928.
Cuối đời, Barbusse dành thời gian chống phát xít và chiến tranh, tham gia nhiều cuộc hội nghị quốc tế và hoạt động chống chiến tranh.
Tác phẩm cuối cùng của ông, “Staline, một thế giới mới nhìn qua một con người” năm 1935, tôn vinh sự tài năng và ý chí của Joseph Stalin, người kế nhiệm của Lenin.
Henri Barbusse đã từ trần vào ngày 30 tháng 8 năm 1935 tại Mạc-tư-khoa, để lại tiếc thương cho nhân dân Pháp và thế giới.Trong giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám, nhà văn và nhà hoạt động cách mạng Henri Barbusse đã phê phán âm muội của chế độ thuộc địa Pháp. Tác phẩm “Khói Lửa” của ông không chỉ là biểu tượng của sự sáng tạo nghệ thuật mà còn là tinh hoa của văn học hiện đại Pháp.
“Khói Lửa” không chỉ là cuốn tiểu thuyết về chiến tranh, mà còn là tác phẩm viết vì nhân dân, vì chân lý và chủ nghĩa xã hội. Tác phẩm này nổi bật với việc phản đối mạnh mẽ cuộc chiến tranh thống trị của đế quốc. Các nhân vật chính trong tác phẩm, chủ yếu là công nhân, nông dân và dân nghèo, đã thể hiện sự dịu dàng, lòng trung thành và tình đồng đội nhân ái.
Barbusse minh họa một cách chân thực những mất mát và bất công của cuộc chiến, cũng như sự tiến bộ của những người lính trong việc nhận ra sự khác biệt giữa người bóc lột và những người phải hy sinh hết mình. Từ việc phản kháng đến khám phá những ý nghĩa sâu xa, những nhân vật trong tác phẩm đã trải qua quá trình giác ngộ và thay đổi thái độ của mình đối với cuộc chiến tranh và xã hội xung quanh.Đánh giá về sách: “…mỗi đoàn quân tham gia vào trận đánh đều là để cho một số ít người mang hào quang vàng của họ có thể ghi danh lịch sử, để những kẻ cũng đeo hào quang, cũng thuộc về một tầng lớp giống như họ có thể tập trung hơn vào việc kinh doanh vì lợi ích cá nhân của họ…” Họ biết rằng mình được sinh ra để làm những người chồng, người cha, làm con người có giá trị thực, chứ không phải làm động vật hung ác cắn nhau, mang đến nỗi đau cho nhau. Sự nghẹn ngào tâm lí của Mactôrô về lính Đức không muốn chiến đấu nhưng vẫn phải tham gia trận chiến, câu chuyện của một phi công tại trạm cấp cứu về những lời cầu nguyện giống nhau của lính Đức và Pháp vào một buổi sáng chủ nhật, càng làm sáng tỏ thêm về tội ác của những kẻ thống trị độc ác. Họ tự giao phó bản thân mình với nhiệm vụ tiêu diệt chủ nghĩa phát xít ở Đức và tất cả nơi khác mỗi khi nó lan tràn, phải chấm dứt chiến tranh ngay từ trong lòng mỗi quốc gia. Mục tiêu chiến đấu của họ là chống lại những tội ác chứ không phải đối lập với bất kỳ quốc gia nào. Xã hội cần một sự thay đổi và họ “trông thấy một cuộc Cách mạng to lớn hơn so với cuộc cách mạng đó.”
Khi hiểu về bản chất của chiến tranh bành trướng, họ đã tìm thấy lòng tin, tin vào sức mạnh của mình, tin vào ngày mai tươi sáng, tin rằng xã hội xấu xa sẽ biến mất, chiến tranh sẽ bị dập tắt và tương lai sẽ tỏa sáng, bởi mặt trời vẫn mọc.
Thấu hiểu được nguyên nhân của chiến tranh, phơi bày mâu thuẫn xã hội, sách “Khói lửa” còn nêu bật được tình yêu quốc tế mới nảy nở trong lòng những người lính bị đưa ra trận đánh. Trải qua những đau thương và mất mát chung, lính Đức và Pháp dần hiểu rõ hơn nhau, bắt đầu nhận ra sự phân biệt chủng tộc không có lý do và vô lý. Những người lính Pháp coi việc giết nhiều lính Đức là một tội lỗi hơn là một chiến công. Và lính Đức cũng thế, chúng chửi rủa chiến tranh, chửi rủa lãnh đạo của mình. Ở đoạn kết của tác phẩm, những nhóm dân tộc hẹp hòi từng được xem là quân dòi bộ và viên cai Bectrăng đã tấn thành ca ngợi Lepnick, một nhà lãnh đạo của dân Đức là “người đã vươn cao trở lên trên chiến tranh và sẽ luôn tỏa sáng vì lòng can đảm đẹp và cao thượng…”
“Khói lửa” nghiêm khắc lên án chiến tranh bành trướng trong khi đa số đảng trong Đệ Nhị Quốc tế phản bội lợi ích của giai cấp công nhân, ủng hộ chiến tranh, khi bản Trôtxky đề xuất sự lừa bịp “không thắng, không bại” để lợi dụng chiến tranh chống lại tiến triển của Cách mạng. “Khói lửa” là giọng nói của sự thật vọng lên từ những chiến trường bùn lầy, tuyết đọng, đau khổ và sự tàn khốc. “Khói lửa” truyền cảm hứng và tập trung những lực lượng trước đây phân tán để chống lại chiến tranh một cách tích cực hơn.
Không chỉ về nội dung mà về phong cách văn học, “Khói lửa” là một hiện tượng rất mới, đặc biệt và mang ý nghĩa lớn trong văn học Pháp hiện đại. Trong bối cảnh văn học Pháp và văn học Tây phương nói chung vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, đang dần mất đi vào những khuynh hướng lệch lạc, u tối, khi tư tưởng tự nhiên còn chiếm ưu thế đến với các tác giả có tư duy tiến bộ, “Khói lửa” mang trong mình nhiều yếu tố của chủ nghĩa hiện thực mới, chủ nghĩa hiện thực xã hội. Bút phê của Bacbuyxơ không chỉ phê phán sâu sắc mà còn đề cập đến ý tưởng về tương lai, khơi gợi lòng tin vào cái mới sẽ thắng lên dần trước cái cũ.
Điều quan trọng nhất trong “Khói lửa,” Bacbuyxơ đã sử dụng một cách viết sinh động, chân thực. Chủ nghĩa hiện thực yêu cầu phải xây dựng những đặc điểm tiêu biểu trong hoàn cảnh cụ thể. “Khói lửa,” như tác giả đã mô tả, chỉ là một tập hồi ký, một tập ghi chú, không phải là một cuốn tiểu thuyết, không tập trung vào một nhân vật cụ thể. Nhân vật ở đây là toàn bộ một tiểu đội quân, mỗi người một khía cạnh, một sắc thái kết hợp tạo nên hình ảnh toàn diện của lính Pháp trong Thế Chiến Thứ Nhất. Cảnh trong “Khói lửa” thường thay đổi: từ chiến hào bùn lầy, u ám và đáng sợ, đến những chặng đường hành quân xa xôi, khó khăn và khốc liệt.Những địa danh khác nhau nơi đất Pháp bị ảnh hưởng của chiến tranh bị mô tả cẩn thận, kích thích sự tưởng tượng của độc giả về tình hình đất nước trong thời kỳ đó. Bacbuyxơ đã thành công khi chọn lọc chi tiết cuộc sống để tạo ra sức mạnh phê phán. Đánh giá về ông từ A. Ivasenkô tiết lộ sự chân thực và khốc liệt trong cách thể hiện của ông.
Khói Lửa là một tác phẩm gây ấn tượng sâu sắc đến độc giả, khiến họ cảm thấy như thể họ vừa trải qua những trận chiến. Thư từ của độc giả thậm chí còn khen ngợi rằng tác phẩm này phản ánh đúng hình ảnh đen tối của cuộc chiến. Đến nay, Khói Lửa vẫn giữ vị trí quan trọng trong văn học thế giới và có thể truyền cảm hứng cho độc giả muốn đấu tranh cho hòa bình.
Những tác phẩm như Khói Lửa không chỉ giúp độc giả thấy rõ hơn về tàn khốc của chiến tranh mà còn khơi gợi ý chí đấu tranh cho hòa bình. Mời bạn đọc thưởng thức tác phẩm Khói Lửa của tác giả Henri Barbusse để hiểu rõ hơn về những diễn biến quan trọng trong lịch sử.
