Kim Vân Kiều Truyện
Dẫn nói về văn bản
Chúng ta đều biết rằng, Kim Vân Kiều truyện được Thanh Tâm tài nhân biên thảo dựa trên văn bản nguyên gốc, Nguyễn Du đã biến tấu thành Đoạn trường tân thanh nổi tiếng. Để hiểu rõ Nguyễn Du và những cảm xúc sâu kín trước biển cả cuộc đời mà ông đã trải qua và thể hiện qua ngòi bút thiên tài của mình, không thể không đọc Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm tài nhân. Hiện nay, có nhiều bản Kim Vân Kiều truyện với tác giả Thanh Tâm tài nhân. Khi đọc, bạn sẽ ngạc nhiên vì chúng không chỉ khác nhau ở một số chi tiết mà còn khác biệt về nội dung và cách kể chuyện. Có hai loại văn bản về Kim Vân Kiều truyện: loại in trước nửa thế kỷ XX và loại in từ giữa thế kỷ XX đến nay. Mặc dù chúng giống nhau về cơ bản, sự khác biệt về ý nghĩa không đáng kể. Có những bản dài hơn, phong phú hơn, nâng cao giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, đặc biệt là gần gũi với tư duy hiện đại. Bạn sẽ khám phá sự phức tạp và đôi khi rối ren khi so sánh Đoạn trường tân thanh với Kim Vân Kiều truyện.
Trong số ba bản dịch Kim Vân Kiều truyện đang lưu hành ở Việt Nam, chúng tôi lựa chọn bản của các cụ Nguyễn Khắc Hanh, Nguyễn Đức Vân từ năm 1962 vì bản này đầy đủ cả bài tựa và lời bình. Tuy nhiên, do dịch dựa trên bản chép tay kí hiệu A.953 nên một số sai sót không tránh khỏi. Nhưng may mắn là được văn bản Kim Vân Kiều truyện do Tiểu Hoa Hiên tàng bản, Quán Hoa đường bình luận và được sự cho phép hiệu chỉnh lại dịch đã giúp khắc phục những sai sót trên và bổ sung những đoạn thiếu sót. Bạn sẽ được trải nghiệm văn bản hoàn thiện và chính xác hơn nhờ vào sự kỹ lưỡng và tận tâm từ các dịch giả.Vài nguyên tắc dịch Kim Vân Kiều một cách chính xác và đầy tâm huyết. Chúng ta cần chú ý đến cách xưng hô trong tác phẩm, thể hiện văn hoá và quan hệ giữa các nhân vật. Như Hồ Xe cách trình bày của Hoạn Thư, con nhà giáo, thể hiện phong cách bậc thượng thư con quan Thượng thư bộ Lại, giữa việc ghét Thúy Kiều nhưng không bao giờ thể hiện thái độ khinh khỉnh với cô; hay việc Bạc Hạnh không thể xưng anh em với Thúy Kiều dù đã cố nhấn mạnh quan điểm của mình.
Điều quan trọng khi hiệu chỉnh là đảm bảo sự trung thực với bản gốc và loại bỏ những sơ sót có thể gặp phải. Sau khi chỉnh sửa, tôi đã nhờ giáo sư Nguyễn Đình Chú xem xét một lần nữa. Mong rằng bản dịch này sẽ mang đến một trải nghiệm đọc Kim Vân Kiều gần gũi và trung thực, dựa trên bản gốc của Nguyễn Du.
Chúng ta cũng cần nhớ Kim Vân Kiều được dùng để hiệu chỉnh là bản của Tiếu Hoa Hiên. Dù có nỗ lực hết mình, không thể tránh khỏi sai sót, vì vậy mong nhận được sự góp ý từ độc giả. Cuối cùng, đặc biệt cảm ơn sự hỗ trợ từ giáo sư Nguyễn Đình Chú, nhà văn Siêu Hải và Nhà xuất bản Đại học Sư phạm.
Trong văn học Việt Nam, Kim Vân Kiều Truyện còn được dịch ra nhiều phiên bản khác nhau. Tác phẩm này, với sự chăm sóc và tâm huyết của các dịch giả, đã trở thành một biểu tượng quan trọng trong văn học nước ta. Mong rằng việc chỉnh sửa và dịch lại tác phẩm sẽ giúp đem đến một trải nghiệm đọc tuyệt vời cho độc giả.
