Cuốn sách “Ký Sự Phục Dịch Ở An Nam” của tác giả Chu Thuấn Thủy được viết vào khoảng năm 1920, dưới thời Pháp thuộc. Đây là tác phẩm mang tính tự truyện, ghi lại những trải nghiệm của tác giả khi tham gia phong trào phục quốc ở Việt Nam thời bấy giờ.
Chu Thuấn Thủy sinh ra trong một gia đình trí thức yêu nước tại Hà Nội. Từ nhỏ, ông đã được giáo dục trong tinh thần ái quốc và có ý thức chống Pháp. Sau khi tốt nghiệp trường Quốc học Huế, ông quyết định tham gia phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Ban đầu, ông tham gia phong trào với vai trò tuyên truyền, vận động quần chúng ủng hộ cách mạng. Sau đó, ông lần lượt đảm nhiệm các vị trí quan trọng hơn như thành lập chi bộ Đảng tại Hà Nội, tổ chức các hoạt động đánh điện báo cho các nước láng giềng về tình hình Việt Nam.
Cuốn sách mô tả rất chi tiết về những khó khăn, gian khổ mà Chu Thuấn Thủy phải trải qua trong suốt quá trình hoạt động cách mạng. Do bị chính quyền thực dân Pháp truy lùng gắt gao, ông phải lẩn trốn liên tục, thay đổi nhiều nơi ẩn náu. Nhiều lần, ông suýt mất mạng khi bị lộ diện hoặc bị bắt giữ. Tuy nhiên, với tinh thần bất khuất và lòng yêu nước nồng nàn, ông vẫn kiên trì theo đuổi sứ mệnh cách mạng của mình.
Ngoài ra, tác phẩm cũng phản ánh chi tiết về tình hình chính trị, xã hội Việt Nam dưới thời Pháp thuộc. Theo đó, người dân Việt Nam bị áp bức nặng nề về mọi mặt, từ chính trị, kinh tế đến văn hóa. Nền giáo dục bị Pháp kiểm soát, người Việt bị phân biệt đối xử. Bức tranh xã hội đầy rẫy nghèo đói, bất công. Điều đó càng thôi thúc Chu Thuấn Thủy và những người cách mạng khác nỗ lực đấu tranh giải phóng dân tộc.
Ngoài ra, tác phẩm cũng phản ánh sự phối hợp chặt chẽ giữa phong trào nội địa và ngoại viện. Chu Thuấn Thủy đã nhiều lần lên đường sang Trung Quốc, Thái Lan để tham dự các hội nghị của Đảng, kết nối với các tổ chức cách mạng nước ngoài. Những thông tin tác giả cung cấp giúp độc giả hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của phong trào cách mạng Việt Nam trong giai đoạn này.
Nói tóm lại, cuốn “Ký Sự Phục Dịch Ở An Nam” của Chu Thuấn Thủy đã ghi lại một phần quan trọng trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam. Tác phẩm không chỉ là một tác phẩm có giá trị lịch sử mà còn là tư liệu quý để nghiên cứu về phong trào cách mạng thời kỳ đầu. Những gì Chu Thuấn Thủy đã làm là nguồn cảm hứng lớn lao cho các thế hệ cách mạng Việt Nam sau này.
Mời các bạn đón đọc Ký Sự Phục Dịch Ở An Nam của tác giả Chu Thuấn Thủy & Vĩnh Sính (dịch).
