Cuốn sách “Lịch Sử Tôn Giáo Nhật Bản” của tác giả Sueki Fumihiko mang đến một cái nhìn toàn diện về lịch sử hình thành và phát triển của các tôn giáo tại Nhật Bản, bao gồm cả tôn giáo bản địa lẫn những tôn giáo du nhập. Tác giả đã nghiên cứu kỹ lưỡng các nguồn tư liệu lịch sử, khảo cổ học để giúp độc giả hiểu rõ hơn về bối cảnh xã hội, chính trị, văn hóa ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của tôn giáo tại Nhật Bản qua từng thời kỳ.
Theo tác giả, trước khi những tôn giáo lớn như Phật giáo, Đạo giáo, Thiên Chúa giáo du nhập vào Nhật Bản, người Nhật đã có những đức tin, tín ngưỡng tôn thờ các vị thần, linh hồn tổ tiên gọi chung là Tôn giáo bản địa Nhật Bản. Tôn giáo bản địa này chủ yếu là sự thờ cúng các vị thần siêu nhiên có khả năng ảnh hưởng đến mưa, mùa màng, sức khỏe, sự an lành của con người. Trong đó, đặc biệt là sự thờ phụng Thần Đạo và linh hồn tổ tiên.
Từ thế kỷ thứ 6, Phật giáo du nhập vào Nhật Bản từ Trung Quốc và Triều Tiên thông qua các nhà sư, học giả. Ban đầu, Phật giáo chủ yếu được hoàng gia, quý tộc Nhật Bản tiếp nhận và bảo trợ. Đến thế kỷ 8, Phật giáo trở thành tôn giáo chính thức của Nhật Bản khi Nhật Hoàng lúc bấy giờ chính thức cải đạo theo Phật giáo. Từ đây, Phật giáo bắt đầu phát triển mạnh mẽ khắp đất nước. Nhiều ngôi chùa, tự viện được xây dựng, Phật giáo trở thành tôn giáo chi phối đời sống tinh thần của người Nhật.
Bên cạnh Phật giáo, Đạo giáo cũng du nhập sớm vào Nhật Bản từ Trung Quốc vào khoảng thế kỷ thứ 6. Tuy nhiên, ban đầu Đạo giáo chỉ phổ biến ở giới quý tộc, hoàng gia và không ảnh hưởng nhiều đến đại chúng. Đến thế kỷ 13, dưới thời Mạc Phủ Kamakura, Đạo giáo mới bắt đầu phát triển rộng rãi hơn với nhiều tông phái khác nhau như Tendai, Shingon…
Cuối cùng, vào thế kỷ 16, Thiên Chúa giáo du nhập vào Nhật Bản cùng với sự xuất hiện của các nhà truyền giáo Dòng Tên người Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, do bị chính quyền Mạc Phủ nghi kị và đàn áp, Thiên Chúa giáo chỉ phát triển hạn chế trong một thời gian ngắn. Đến thế kỷ 19, khi Nhật Bản bắt đầu đối thoại với phương Tây, Thiên Chúa giáo mới được phép phát triển rộng rãi hơn.
Qua tổng quan lịch sử phát triển các tôn giáo trên, cuốn sách đã giúp độc giả hiểu rõ hơn về những ảnh hưởng văn hóa, chính trị giúp các tôn giáo phát triển và hòa nhập với xã hội Nhật Bản theo từng giai đoạn lịch sử. Đồng thời, qua nghiên cứu kỹ lưỡng, tác giả cũng phân tích những điểm tương đồng và khác biệt giữa các tôn giáo, góp phần làm phong phú thêm di sản văn hóa tôn giáo của dân tộc Nhật Bản
