Cuốn sách “Một Tư Duy Khác Về Kinh Tế Và Xã Hội Việt Nam” của tác giả Alan Phan đã đưa ra một cách nhìn mới và toàn diện hơn về tình hình kinh tế – xã hội Việt Nam sau hơn 30 năm đổi mới.
Trong lời mở đầu, tác giả đã chỉ ra những hạn chế của cách tiếp cận truyền thống trong việc đánh giá và đưa ra giải pháp cho các vấn đề phát triển đất nước. Theo đó, cách nhìn thường chỉ tập trung vào các con số thống kê như tốc độ tăng trưởng GDP, chỉ số phát triển con người (HDI) mà không đi sâu vào phân tích bản chất và những vấn đề cơ bản của nền kinh tế.
Để khắc phục hạn chế đó, Alan Phan đã tiến hành phân tích toàn diện về các khía cạnh kinh tế – chính trị – xã hội của Việt Nam sau hơn 30 năm đổi mới. Theo đó, ông đã chỉ ra những thành tựu đáng kể của Việt Nam như: ổn định chính trị và xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, giảm nghèo đại trà, nâng cao dân trí… Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng, mô hình tăng trưởng hiện nay của Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế và không bền vững:
– Kinh tế phụ thuộc quá lớn vào đầu tư công, xuất khẩu. Các doanh nghiệp nhà nước vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế nhưng hiệu quả hoạt động thấp.
– Cấu trúc kinh tế chưa chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp chế biến, công nghệ cao và dịch vụ. Tỷ trọng nông nghiệp vẫn còn lớn.
– Năng suất lao động thấp, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu. Hệ thống giáo dục – đào tạo còn nhiều bất cập.
– Công tác quản lý nhà nước còn nhiều sơ hở, thiếu minh bạch. Tham nhũng, lãng phí vẫn là vấn đề nan giải.
– Khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị – nông thôn, giữa các vùng miền còn lớn. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ở một số địa phương còn nhiều khó khăn.
– Môi trường, tài nguyên thiên nhiên bị suy thoái nghiêm trọng do tác động của tăng trưởng kinh tế.
Để khắc phục những hạn chế đó, Alan Phan đưa ra một số giải pháp then chốt:
– Cải cách mạnh mẽ hệ thống quản lý nhà nước, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tư nhân. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hành chính.
– Đẩy nhanh tiến trình cơ cấu lại, đổi mới công ty nhà nước, tăng tỷ trọng khu vực kinh tế tư nhân.
– Đầu tư mạnh hơn cho giáo dục đào tạo, nhất là giáo dục nghề nghiệp, đào tạo kỹ năng thực tiễn. Cải cách chương trình giáo dục phù hợp với yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
– Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp chế biến, công nghệ cao và dịch vụ.
– Đầu tư kết cấu hạ tầng, hỗ trợ doanh nghiệp, khuyến khích phát triển kinh tế địa phương ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Mời các bạn đón đọc Một Tư Duy Khác Về Kinh Tế Và Xã Hội Việt Nam của tác giả Alan Phan.