Cuốn sách “Những Con Đường Của Ánh Sáng Tập 2” của tác giả Trịnh Xuân Thuận là tập tiếp theo của bộ sách khoa học phổ thông nổi tiếng. Trong tập này, tác giả đã tiếp tục truyền tải những kiến thức khoa học cơ bản về ánh sáng theo cách thức dễ hiểu và hấp dẫn.
Cụ thể, cuốn sách được chia làm 8 chương chính. Trong đó, chương 1 mang tên “Ánh sáng và màu sắc” giới thiệu về bước sóng ánh sáng, khái niệm màu sắc cũng như cách nhìn thấy màu. Các loại ánh sáng khác nhau sẽ tương tác với vật thể theo những cách khác nhau, từ đó phản xạ, hấp thụ hay truyền qua, tạo nên các màu sắc chúng ta quen thuộc.
Chương 2 đi sâu vào lý thuyết về sóng ánh sáng, trình bày chi tiết về tính chất sóng của ánh sáng. Theo đó, ánh sáng là một loại sóng điện từ và tuân theo những định luật cơ bản của sóng, bao gồm bước sóng, tần số, giai đoạn. Ánh sáng có thể lan truyền theo hình nón, phản xạ, khúc xạ, giao thoa… Tác giả đã lấy nhiều ví dụ cụ thể để minh họa cho độc giả dễ hiểu hơn.
Chương 3 nói về khúc xạ ánh sáng. Khi ánh sáng di chuyển từ môi trường này sang môi trường khác với chỉ số khúc xạ khác nhau, nó sẽ thay đổi hướng lan truyền. Điều này được giải thích bằng nguyên lý Fermat về con đường quang tốn ít thời gian nhất. Nhiều thí nghiệm thú vị được đưa ra để minh họa hiện tượng khúc xạ.
Trong chương 4, tác giả nói về giao thoa ánh sáng, tức là sự gặp gỡ và tương tác giữa hai hay nhiều luồng ánh sáng. Khi đó sẽ xuất hiện các dải sáng hoặc tối do sự gia tốc hoặc triệt tiêu lẫn nhau của các giai đoạn sóng. Nhiều thí nghiệm được thực hiện để quan sát hiện tượng này.
Trong chương 5, tác giả nói về ánh sáng điện từ và quang phổ. Các tia sáng khác nhau tương ứng với các bước sóng khác nhau sẽ tạo thành dải quang phổ liên tục. Các vạch quang phổ cho thấy cấu trúc nội tại của vật chất. Quang phổ học trở thành công cụ quan trọng trong nghiên cứu vật lý, hóa học và thiên văn.
Trong chương 6, tác giả đề cập đến ánh sáng trong thiên nhiên và kỹ thuật, chẳng hạn như mặt trời, sao, đom đóm, đèn LED… Các hiện tượng quang học được ứng dụng trong đời sống hằng ngày.
Chương 7 nói về thị giác và quang học lâm sàng. Mắt người có thể nhận biết ánh sáng nhờ vào võng mạc. Nhiều bệnh lý về mắt được chẩn đoán và điều trị nhờ kính hiển vi quang học.
Cuối cùng, chương 8 mở rộng khái niệm về ánh sáng đến các lĩnh vực vật lý khác như sóng vô tuyến, tia X, hạt nhân… Tác giả khẳng định sự phát triển của khoa học kỹ thuật ngày nay dựa trên sự hiểu biết sâu rộng về tính chất sóng của ánh sáng.
Qua tóm tắt nội dung từng chương của cuốn sách, có thể thấy tác giả Trịnh Xuân Thuận đã dùng ngôn ngữ đơn giản mà khoa học để giới thiệu những kiến thức cơ bản về ánh sáng theo cách thức logic, hệ thống.
Mời các bạn đón đọc Những Con Đường Của Ánh Sáng Tập 2 của tác giả Trịnh Xuân Thuận
