Nỗi Đời – Hồ Biểu Chánh
Một trưa nắng quá mát mẻ, có một chiếc xe hơi trên đường Mỹ Thuận lao vút, đi qua chợ Cai Lậy rồi rẽ vào con đường nhỏ, bên lề đường.
Người dân trong xóm rủ rỉ chạy ra đứng chờ dọc đường để nhìn, đàn ông, phụ nữ, bà cụ, trẻ nhỏ đều đứng từ xa mà coi không dám lại gần, chẳng hiểu họ sợ vẻ huyền bí của chiếc xe xa xỉ, hay vì họ kính trọng vẻ lịch lãm của chủ nhân xe sang trọng.
Chiếc xe còn mới nên keng cả loáng, lại được sơn màu xanh rêu nên trông hấp dẫn và đẹp mắt.
Người đàn ông mở cửa xe, mặc bộ quần áo trắng, mang giày tây trắng, đội chiếc nắng cũng màu trắng, vẫy tay đội ngũ dân làng và gọi mời: “Ê! Mọi người đây, hãy đến đây để tôi hỏi một chút nhé”.
Hồ Biểu Chánh là một nhà văn vĩ đại của miền Nam, người đã có công lớn trong việc mở đường cho tiểu thuyết Việt Nam hiện đại. Cả thời đại và nhiều thế hệ sau này đã ghi nhận tác phẩm của Hồ Biểu Chánh với sự ấm áp và tôn trọng tận hưởng. Lịch sử văn học Việt Nam không thể phủ nhận sự đóng góp to lớn của Hồ Biểu Chánh. Một trong những yếu tố quan trọng làm cho thành công là tác phẩm của ông đã có một ngôn ngữ rất ấn tượng, thể hiện phong cách văn xuôi Nam Bộ vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX.
Hồ Biểu Chánh sinh vào năm 1884 (trên giấy khai sinh ghi năm 1885) tại làng Bình Thành, tỉnh Gò Công (hiện nay thuộc huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang).
Ông sinh ra trong một gia đình nông dân, từ nhỏ học chữ Nho, sau đó chuyển sang học chữ quốc ngữ, sau đó theo học trung học tại Mỹ Tho và Sài Gòn.
Năm 1905, sau khi tốt nghiệp Thành chung, ông thi vào Ngạch ký lục của Soái phủ Nam Kỳ; làm ký lục, thông ngôn, thăng chức lên đốc phủ sứ (1936), từng giữ chức quận trưởng ở nhiều nơi. Ông được biết đến với tính thanh liêm, yêu dân, thương người nghèo khổ.
Tháng 8 năm 1941, sau khi nghỉ hưu, ông được Pháp mời làm cố vấn với danh hiệu Nghị viện Hội đồng Liên bang Đông Dương và Phó Đốc lý thành phố Sài Gòn, cùng làm giám đốc các tờ báo truyền thông về chủ nghĩa Pháp-Việt.
Sau khi Nam Bộ bị chiếm lại vào năm 1946, Cộng hòa tự trị Nam Kỳ được thành lập, ông được mời làm cố vấn cho chính phủ Nguyễn Văn Thinh. Nhưng chỉ sau ít tháng, khi chính phủ Nguyễn Văn Thinh sụp đổ, ông rút lui về quê ẩn dật và dành những năm tháng còn lại cho sự nghiệp văn chương.
Ông qua đời vào ngày 4 tháng 9 năm 1958 tại Phú Nhuận, Gia Định, thọ 74 tuổi.
Mộ của ông hiện tại được đặt tại đường Thống Nhất, phường 11, quận Gò Vấp.
Các tác phẩm nổi bật của ông bao gồm: Nỗi Đời, Bỏ Chồng, Bỏ Vợ, Dây Oan, Đóa Hoa Tàn, Đoạn Tình, Nặng Gánh Cang Thường, Cay Đắng Mùi Đời, Con Nhà Giàu…
Hãy cùng thưởng thức tác phẩm Nỗi Đời của tác giả Hồ Biểu Chánh.