Phong Nhã Tụng

Tóm tắt cuốn tiểu thuyết Phong Nhã Tụng của Diêm Liên Khoa do Vũ Công Hoan dịch

Phong Nhã Tụng là tiểu thuyết nổi tiếng, gây tranh cãi bậc nhất của Diêm Liên Khoa, xuất bản lần đầu năm 2008. Tác phẩm kể về cuộc đời của Dương Khoa – một phó giáo sư trẻ, chuyên nghiên cứu Kinh Thi tại một trường đại học danh tiếng ở Trung Quốc. Dương Khoa là trí thức đầy hoài bão, khao khát đạt danh hiệu giáo sư và để lại dấu ấn học thuật, nhưng trong xã hội thương mại hóa, nơi học hàm học vị cũng bị mua bán, anh dần bị cuốn vào guồng quay danh lợi, đánh mất nhân cách và lý tưởng ban đầu.

Câu chuyện là chuỗi bi kịch của Dương Khoa: từ những sa ngã đạo đức, phản bội người yêu Linh Trân, đến việc bị chính vợ mình đánh cắp công trình nghiên cứu để nhận giải thưởng danh giá. Bị phản bội, bị đồng nghiệp, bạn bè quay lưng, Dương Khoa rơi vào trạng thái điên loạn, cuối cùng từ bỏ tất cả, tìm đến một địa điểm khảo cổ huyền thoại để truy cầu ý nghĩa cuộc đời, nhưng vẫn không thoát khỏi sự cô độc và bi kịch nội tâm.

Tác phẩm xây dựng một thế giới đảo điên, nơi trí thức bị cuốn vào vòng danh lợi, nơi mọi giá trị chuẩn mực đạo đức bị đảo lộn, nơi “thế giới mới tươi đẹp” mà Dương Khoa kiến tạo nên là một xã hội của người điên và gái điếm, mọi thứ đều “công bằng và hợp lý” bằng cách bốc thăm – từ ăn ngủ, làm việc, nghỉ ngơi, chơi bời, tình dục… Tất cả đều trở thành trò chơi của quyền lực, dục vọng và sự tha hóa nhân cách.

Phong Nhã Tụng là một bản hợp xướng siêu hiện thực hoang đường, phơi bày mặt tối của giới trí thức và hệ thống giáo dục Trung Quốc đương đại. Qua đôi mắt sắc lạnh và tấm lòng tha thiết với thời cuộc, Diêm Liên Khoa đã dựng nên một thế giới đảo điên, nơi nhân cách trí thức bị tha hóa bởi danh lợi, quyền lực, nơi mọi giá trị truyền thống đều bị chà đạp không thương tiếc.

Dương Khoa – nhân vật trung tâm – là biểu tượng cho lớp trí thức trẻ đầy nhiệt huyết nhưng yếu đuối, dễ bị cuốn vào cám dỗ vật chất, dễ đánh mất chính mình trong cuộc đua danh vọng. Anh phản bội người yêu, bị vợ cướp mất thành quả, bị đồng nghiệp chèn ép, cuối cùng tự biến mình thành “kẻ điên”, sáng lập một xã hội mới với những luật lệ phi lý, nơi mọi sự đều được quyết định bằng bốc thăm, xoá bỏ mọi ranh giới đạo đức và trật tự xã hội.

Tác phẩm là bản cáo trạng mạnh mẽ về sự suy đồi nhân cách, sự tha hóa của giới trí thức trước sức ép của xã hội thương mại hóa, nơi học vị, học hàm, giải thưởng đều có thể mua bán, nơi tình yêu, tình bạn, hôn nhân đều bị lợi dụng, phản bội. Diêm Liên Khoa không ngại dùng ngôn ngữ sắc bén, châm biếm, thậm chí gây sốc để lột tả sự điên loạn, phi lý và bi kịch của một thời đại.

Phong Nhã Tụng không chỉ là câu chuyện về một cá nhân mà còn là bức tranh về thời đại, về xã hội, về hệ thống giáo dục và trí thức Trung Quốc, đặt dấu hỏi lớn cho bất cứ ai trăn trở về nhân cách, lý tưởng và giá trị sống. Tác phẩm từng bị chỉ trích dữ dội vì “bôi nhọ trí thức”, có người đòi đốt sách, nhưng cũng được ca ngợi là “nhà văn phải quan tâm hiện thực đất nước, viết thế mới đúng hiện thực”, được trao giải “Mười quyển sách hay tiếng Hoa toàn cầu năm 2008” tại Hồng Kông, dịch sang nhiều thứ tiếng và xuất bản ở nhiều nước.

Giới thiệu kỹ hơn về tác giả Diêm Liên Khoa

Diêm Liên Khoa (sinh năm 1958) là một trong những nhà văn đương đại xuất sắc nhất của Trung Quốc, được mệnh danh là “bậc thầy của chủ nghĩa hiện thực hoang đường”. Ông sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ở Hà Nam, từng nhập ngũ, làm cán bộ quân đội, rồi trở thành nhà văn chuyên nghiệp, giáo sư đại học Nhân dân Trung Quốc. Diêm Liên Khoa nổi tiếng với các tác phẩm như Kiên Ngạnh Như Thủy, Đinh Trang Mộng, Vì Nhân Dân Phục Vụ, Tứ Thư, Nàng Kim Liên ở trấn Tây Môn… Văn chương của ông thường bị kiểm duyệt, cấm xuất bản tại Trung Quốc do đề cập các chủ đề nhạy cảm, nhưng lại được đánh giá cao ở nước ngoài nhờ dũng cảm, sắc sảo và nhân văn.

Ông là nhà văn Trung Quốc đầu tiên đoạt giải Kafka (2014), hai lần giải Lỗ Tấn, nhiều giải thưởng lớn tại Hồng Kông, Đài Loan, Nhật Bản, Pháp, Đức… và là một trong những ứng viên sáng giá cho giải Nobel Văn học.

Mời các bạn tải và đọc sách Phong Nhã Tụng của Diêm Liên Khoa do Vũ Công Hoan dịch