Cuốn sách “Rơi tự do – Nước Mỹ, các thị trường tự do và sự suy sụp của nền kinh tế thế giới” của Joseph Eugene Stiglitz đã phân tích một cách sâu sắc về cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và những nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống kinh tế thế giới.
Tác giả đã chỉ ra rằng, mô hình kinh tế tự do mà Mỹ và nhiều nước theo đuổi đã dẫn đến sự bất bình đẳng ngày càng tăng trong xã hội, làm mất ổn định cả hệ thống kinh tế. Các chính sách của chính quyền Bush như giảm thuế cho người giàu, giảm giám sát đối với các ngân hàng và tổ chức tài chính đã khiến cho nền kinh tế Mỹ dễ bị tổn thương hơn trước những biến động bất ngờ.
Bên cạnh đó, sự phát triển quá mức của thị trường bất động sản, các khoản vay thực chất là “vay rác” cũng đã góp phần làm bong bóng bất động sản nổ tung, dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Khi bong bóng bất động sản nổ tung, giá trị của các khoản vay trái phiếu được đảm bảo bởi bất động sản cũng đổ vỡ, kéo theo sự sụp đổ của nhiều ngân hàng và tổ chức tài chính hàng đầu thế giới.
Cuộc khủng hoảng lan rộng ra toàn cầu bởi các quốc gia đều đang áp dụng mô hình tự do hoá kinh tế theo mô hình Mỹ. Tuy nhiên, những quốc gia có sự can thiệp của nhà nước, có hệ thống an sinh xã hội tốt hơn thì hậu quả của cuộc khủng hoảng đối với nền kinh tế và xã hội của họ ít nghiêm trọng hơn so với Mỹ.
Sau cuộc khủng hoảng, chính quyền Obama đã áp dụng nhiều biện pháp can thiệp mạnh mẽ hơn của nhà nước vào nền kinh tế nhằm phục hồi tăng trưởng. Tuy nhiên, theo tác giả, để tránh những cuộc khủng hoảng tương tự tái diễn, các quốc gia cần phải xây dựng một mô hình kinh tế hài hoà hơn, giảm bất bình đẳng trong xã hội, tăng cường vai trò của nhà nước trong việc giám sát và điều tiết thị trường.
Nhìn chung, cuốn sách đã phân tích một cách toàn diện về nguyên nhân và diễn biến của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, chỉ ra những hạn chế của mô hình kinh tế tự do và những bài học kinh nghiệm quý báu để các quốc gia xây dựng một hệ thống kinh tế ổn định và bền vững hơn cho tương lai. Cuốn sách đã đóng góp ý nghĩa cho việc hiểu biết sâu sắc hơn về bản chất phức tạp của nền kinh tế thị trường và tầm quan trọng của vai trò điều tiết của nhà nước.
Mời các bạn đón đọc Rơi Tự Do – Nước Mỹ, Các Thị Trường Tự Do Và Sự Suy Sụp Của Nền Kinh Tế Thế Giới của tác giả Joseph Eugene Stiglitz.