Cuốn sách “Tập San Sử Địa Tập 17 & 18” do nhóm tác giả gồm các Giáo sư và Sinh viên Đại học Sư phạm Sài Gòn biên soạn và xuất bản là một ấn phẩm có giá trị đối với việc nghiên cứu lịch sử và địa lý của Việt Nam. Cuốn sách gồm hai tập được xuất bản cùng một lúc nhằm mục đích bổ sung kiến thức lịch sử và địa lý cho độc giả thông qua các bài nghiên cứu của các học giả.
Tập 17 của cuốn sách tập trung giới thiệu các nghiên cứu về lịch sử và văn hóa của Việt Nam từ thời kỳ tiền sử cho tới thời Pháp thuộc. Cụ thể, tập sách mở đầu bằng bài nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Lang về văn hóa Đông Sơn tại Việt Nam, phân tích về nền văn minh tiền sử phát triển mạnh mẽ tại vùng Bắc Trung Bộ và Trung du Bắc Bộ vào khoảng thế kỷ thứ 7-4 TCN. Bài viết trình bày chi tiết về các di chỉ khảo cổ học quan trọng như Đông Sơn, Thái Hà, Đa Bút…và phân tích các hiện vật đặc trưng của nền văn minh này như đồ gốm, đồ đồng, tượng người… Bài nghiên cứu cung cấp nhiều thông tin quý giá về nền văn minh tiền sử phát triển mạnh mẽ ở miền Bắc nước ta.
Tiếp theo, tác giả Nguyễn Thị Hương Giang có bài viết phân tích về sự hình thành và phát triển của vương triều nhà Nguyễn từ thế kỷ 16 đến giữa thế kỷ 19. Bài viết trình bày rõ ràng về quá trình Nguyễn Hoàng dần thoát ly khỏi triều đình nhà Lê trung hưng để xây dựng cơ sở chính trị và quân sự riêng tại Phú Xuân, sau đó dời đô về Huế và trở thành vương triều độc lập. Bài viết cũng phân tích những đóng góp quan trọng của các vua Nguyễn trong việc củng cố và phát triển đất nước như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Đây là một nghiên cứu có giá trị về lịch sử hình thành và phát triển của triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
Một bài viết đáng chú ý nữa trong tập 17 là nghiên cứu của PGS.TS Phan Huy Lê về phong trào Cần Vương cuối thế kỷ 19 chống lại sự xâm lăng của thực dân Pháp tại Việt Nam. Tác giả đã nghiên cứu sâu về bối cảnh lịch sử ra đời của phong trào, quá trình phát triển và những thắng lợi đầu tiên của phong trào. Đồng thời phân tích sâu về vai trò lãnh đạo của vua Hàm Nghi và các danh tướng như Hoàng Cao Khải, Nguyễn Quang Bính trong cuộc đấu tranh chống Pháp lúc bấy giờ. Đây là một nghiên cứu có giá trị về phong trào yêu nước lớn cuối thế kỷ 19 của dân tộc ta.
Ngoài ra, tập 17 còn có các bài viết nghiên cứu khác về văn hóa vật chất và tinh thần của các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, về lịch sử hình thành và phát triển của tỉnh Bình Định từ thời nhà Nguyễn…Các nghiên cứu đều được thực hiện bởi các học giả có uy tín và giàu kinh nghiệm, mang lại nhiều thông tin bổ ích cho độc giả quan tâm đến lịch sử Việt Nam.
Còn tập 18 của cuốn sách tập trung vào các nghiên cứu về địa lý và tài nguyên của Việt Nam. Tập sách mở đầu bằng bài viết của PGS.TS Đỗ Đức Duy về tổng quan địa lý tự nhiên của Việt Nam. Tác giả đã nghiên cứu địa hình, khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, thực vật và động vật của các vùng địa lý tự nhiên chính trong cả nước. Bài viết cung cấp cái nhìn tổng quan và toàn diện về điều kiện tự nhiên của đất nước, là cơ sở quan trọng cho các nghiên cứu địa lý khác.
Tiếp theo, các tác giả đã có những nghiên cứu chi tiết về địa hình, khí hậu, thủy văn của các vùng đất cụ thể như Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long… Các nghiên cứu này đều được thực hiện bằng phương pháp khảo sát thực địa kết hợp với tài liệu lý thuyết, giúp làm rõ đặc điểm tự nhiên của từng vùng.
Đáng chú ý, tập 18 còn có những bài viết nghiên cứu về tài nguyên khoáng sản, rừng, nước, đất đai của Việt Nam. Các tác giả đã phân tích chi tiết tiềm năng, trữ lượng cũng như giá trị kinh tế của các loại tài nguyên quan trọng này. Đây là cơ sở khoa học quý báu cho việc khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên của đất nước.
Nhìn chung, cuốn sách “Tập San Sử Địa Tập 17 & 18” là một ấn phẩm có giá trị, gồm nhiều nghiên cứu sâu rộng về lịch sử, văn hóa, địa lý và tài nguyên của Việt Nam do đội ngũ học giả uy tín thực hiện. Các bài viết đều có nội dung khoa học, giá trị thực tiễn cao, là nguồn tư liệu quý cho giới nghiên cứu lịch sử và địa lý. Cuốn sách góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lịch sử, địa lý của đất nước, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu tri thức của độc giả.
Mời các bạn đón đọc Tập San Sử Địa Tập 17 & 18 của nhóm tác giả Giáo Sư Sinh Viên Đại Học Sư Phạm Sài Gòn.
