Cuốn sách “Tây Ninh Xưa” của tác giả Huỳnh Minh là một tác phẩm lịch sử quan trọng, ghi lại nhiều chi tiết về lịch sử hình thành và phát triển của tỉnh Tây Ninh từ thời xa xưa. Sau đây là bài tóm tắt về cuốn sách này:
Cuốn sách mở đầu bằng phần giới thiệu tổng quan về tỉnh Tây Ninh ngày nay, với vị trí địa lý chiến lược nằm ở trung tâm khu vực Đông Nam Bộ. Tác giả Huỳnh Minh đã dày công nghiên cứu nhiều tư liệu lịch sử khác nhau để viết nên cuốn sách giúp độc giả có cái nhìn toàn diện hơn về quá trình hình thành và phát triển của vùng đất Tây Ninh từ thời xa xưa.
Theo đó, từ thời kỳ tiền sử, vùng đất Tây Ninh ngày nay đã có cộng đồng cư dân sinh sống với nghề trồng lúa nước, đánh cá và săn bắn. Đến thời nhà Nguyễn, khu vực này thuộc huyện Phước Thành thuộc phủ Gia Định, tỉnh Định Tường. Đất đai màu mỡ, khí hậu ôn hòa khiến nơi đây trở thành nơi trú ngụ của nhiều dân tộc khác nhau như Kinh, Hoa, Chăm.
Trong phần này, tác giả cũng đề cập chi tiết đến các làng xã, di tích lịch sử có từ thời xa xưa như làng Bàu Sen, làng Bàu Cạn, đền Bà Đen…Đây là những địa danh quen thuộc với người dân Tây Ninh ngày nay. Ngoài ra, sách cũng ghi nhận sự xuất hiện của người Chăm từ thế kỷ thứ 8 đến thế kỷ thứ 15 trên vùng đất này, để lại dấu ấn về văn hóa, tín ngưỡng và kiến trúc của mình.
Bước sang thế kỷ 19, khi thực dân Pháp xâm chiếm nước ta, vùng đất Tây Ninh trở thành trung tâm của phong trào Cần Vương chống Pháp do Hoàng trưởng công Cai Đanh lãnh đạo. Tuy nhiên, sau khi Cai Đanh hy sinh năm 1884, phong trào dần suy yếu. Năm 1889, thực dân Pháp chia tách đất đai, lập nên tỉnh Tây Ninh. Từ đây, Tây Ninh chính thức trở thành một đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Một phần quan trọng trong cuốn sách là phần giới thiệu về sự ra đời và phát triển của đạo Cao Đài tại Tây Ninh. Theo đó, vào năm 1926, tôn giáo Cao Đài chính thức ra đời tại Tây Ninh dưới sự lãnh đạo của 3 vị Ngô Đình Diệm, Cao Quỳnh Cư và Phạm Công Tắc. Từ đây, Tây Ninh trở thành trung tâm của đạo Cao Đài Việt Nam, với nhiều cơ sở tôn giáo được xây dựng như Đền Thánh, Tòa Thánh Tây Ninh…
Nhìn chung, qua cuốn sách “Tây Ninh Xưa”, độc giả có thể nắm bắt được quá trình hình thành và phát triển lâu dài của vùng đất Tây Ninh, từ thời tiền sử cho đến khi trở thành trung tâm của đạo Cao Đài Việt Nam ngày nay. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ đơn giản nhưng vẫn đảm bảo tính chuyên nghiệp, mang lại nhiều thông tin bổ ích cho độc giả quan tâm đến lịch sử và văn hóa của vùng đất Tây Ninh.
Mời các bạn đón đọc Tây Ninh Xưa của tác giả Huỳnh Minh.