Cuốn sách “Theo Giòng – Vài ý nghĩa về văn chương” của tác giả Thạch Lam là tập hợp các bài viết về văn học của ông. Qua cuốn sách này, tác giả đã đưa ra những quan điểm sâu sắc về bản chất và ý nghĩa của văn học, cũng như phân tích và đánh giá nhiều tác phẩm văn học đương đại.
Trong lời tựa, tác giả Thạch Lam cho rằng mục đích của văn học là để theo dõi và ghi lại những dòng chảy của cuộc sống. Văn học phải đi theo dòng chảy thời gian để ghi lại những diễn biến của lịch sử, xã hội nhưng vẫn phải giữ được tính nhân văn. Văn học không chỉ là sự miêu tả hiện thực mà còn phải là sự phản ánh và đánh giá về hiện thực ấy.
Trong phần đầu tiên của cuốn sách có tên “Văn học và dòng chảy thời gian”, tác giả phân tích về mối quan hệ giữa văn học và lịch sử. Theo đó, văn học không chỉ đơn thuần là sự phản ánh hiện thực mà còn phải là sự phản ánh tác động của hiện thực lên con người. Văn học phải bám sát dòng chảy thời gian để ghi lại những biến động của xã hội nhưng vẫn giữ được tính nhân văn, phê phán.
Trong phần thứ hai có tên “Văn học và con người”, tác giả nhấn mạnh đến vai trò của nhà văn, người sáng tác. Theo đó, nhà văn không chỉ đơn thuần là người miêu tả hiện thực mà còn phải là người có khả năng suy ngẫm và phân tích về hiện thực ấy. Nhà văn cần phải có nhân cách, có tầm nhìn xã hội và có trách nhiệm với xã hội. Tác phẩm văn học không chỉ mang tính giải trí mà còn phải có tính giáo dục con người.
Trong phần cuối của cuốn sách, tác giả đưa ra phân tích và đánh giá về một số tác phẩm văn học Việt Nam đương đại như “Những thiên đường mù” của Bảo Ninh, “Ru” của Nam Cao, “Một đời người” của Tô Hoài… Qua đó, tác giả khẳng định giá trị nhân văn sâu sắc của những tác phẩm đó. Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra một số hạn chế, yếu kém của văn học Việt Nam hiện nay và đưa ra định hướng phát triển cho văn học trong tương lai.
Nhìn chung, cuốn sách “Theo Giòng – Vài ý nghĩa về văn chương” của Thạch Lam mang tính chất lý luận cao về bản chất và vai trò của văn học. Qua đó, tác giả đã làm sáng tỏ hơn về những vấn đề cơ bản của ngành văn học học. Đồng thời, tác phẩm cũng đưa ra những đánh giá sâu sắc về tình hình văn học Việt Nam hiện nay cũng như hướng đi trong tương lai. Cuốn sách mang tính tham khảo cao, góp phần phát triển ngành nghiên cứu văn học ở nước ta.
Mời các bạn đón đọc Theo Giòng – Vài ý nghĩa về văn chương của tác giả Thạch Lam.
