Cuốn sách “Tính Dân Tộc Trong Âm Nhạc Phạm Duy Và Tình Bạn Duy – Khê” của tác giả Trần Văn Khê là một tác phẩm đánh giá cao giá trị của âm nhạc gia Phạm Duy cũng như tình bạn lâu năm giữa ông và nhà văn Trần Văn Khê. Cuốn sách được chia làm 5 chương chính với nội dung phân tích sâu sắc về con người, tác phẩm và tầm ảnh hưởng của Phạm Duy đối với âm nhạc Việt Nam cũng như tình bạn đặc biệt giữa hai nhà văn học.
Trong chương đầu, tác giả Trần Văn Khê giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác âm nhạc của Phạm Duy. Phạm Duy sinh ra tại Hà Nội trong một gia đình Nho học, tuy nhiên ông lại có niềm đam mê âm nhạc từ nhỏ. Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, Phạm Duy theo học ngành âm nhạc tại Trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn. Từ những năm 1940, Phạm Duy bắt đầu sáng tác những bài hát mang đậm tính dân tộc và trữ tình như “Mùa xuân con đi”, “Người tình hư ảo”, “Đường xa nhớ mẹ”… Những sáng tác của ông đã góp phần làm phong phú thể loại nhạc văn nghệ và trở thành biểu tượng của dòng nhạc trữ tình Việt Nam.
Trong chương hai, tác giả phân tích chi tiết về tính dân tộc trong âm nhạc của Phạm Duy. Theo đó, những sáng tác của Phạm Duy luôn thể hiện tình yêu quê hương, đất nước cũng như tình cảm con người thông qua ngôn ngữ âm nhạc dễ hiểu và gần gũi. Những bài hát như “Mùa xuân con đi”, “Hà Nội mùa đông”, “Ru con bên dòng sông” đều lồng ghép tinh thần yêu nước, tình quê hương một cách tự nhiên nhất. Đây chính là điểm mạnh nhất của âm nhạc Phạm Duy so với các nhạc sĩ đương thời. Nhờ vậy, các sáng tác của ông đã trở thành niềm tự hào và gắn bó với mọi thế hệ người Việt Nam.
Chương ba tập trung phân tích về tình bạn đặc biệt giữa Phạm Duy và Trần Văn Khê. Hai ông gặp nhau lần đầu tại Sài Gòn vào những năm 1940 và nhanh chóng trở thành bạn thân thiết. Mặc dù có chênh lệch về độ tuổi và ngành nghề nhưng Phạm Duy và Trần Văn Khê đều có chung niềm đam mê nghệ thuật và tinh thần yêu nước. Họ thường xuyên trao đổi về văn học, chính trị và cùng nhau sáng tác nhiều tác phẩm. Tình bạn giữa hai ông đã trải qua biết bao thăng trầm lịch sử và vẫn giữ nguyên tình cảm ban đầu.
Trong chương bốn, tác giả Trần Văn Khê phân tích về ảnh hưởng của Phạm Duy đối với âm nhạc Việt Nam. Những sáng tác của Phạm Duy đã mở ra một chương mới cho dòng nhạc trữ tình, tình ca và mang đậm bản sắc dân tộc. Ông là người đầu tiên kết hợp giữa âm nhạc truyền thống dân gian với hình thức mới để tạo nên những giai điệu đặc sắc. Nhờ vậy, âm nhạc của Phạm Duy đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhạc sĩ Việt Nam phát triển theo hướng dân tộc hơn. Ông cũng là nhạc sĩ đầu tiên được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân.
Chương cuối cùng của cuốn sách giới thiệu về những năm tháng cuối đời của Phạm Duy. Sau năm 1975, mặc dù sức khỏe yếu đi nhưng Phạm Duy vẫn tiếp tục sáng tác. Ông cũng được Nhà nước tặng thưởng nhiều huân, huy chương vì đóng góp cho âm nhạc cách mạng. Ngày 8/8/2001, Phạm Duy qua đời tại Thành phố Hồ Chí Minh ở độ tuổi 86, để lại di sản vô cùng to lớn cho âm nhạc Việt Nam. Cuốn sách kết thúc với lời tri ân sâu sắc của Trần Văn Khê dành cho người bạn thân thiết và là nguồn cảm hứng lớn lao trong đời mình.
Bài viết trên đã tóm tắt chi tiết nội dung chính của cuốn sách “Tính Dân Tộc Trong Âm Nhạc Phạm Duy Và Tình Bạn Duy – Khê”. Thông qua đó, người đọc có thể nắm bắt được cuộc đời, sự nghiệp của Phạm Duy cũng như mối quan hệ đặc biệt giữa ông với nhà văn Trần Văn Khê – tác giả của cuốn sách.
Mời các bạn đón đọc Tính Dân Tộc Trong Âm Nhạc Phạm Duy Và Tình Bạn Duy – Khê của tác giả Trần Văn Khê.