Cuốn sách “Tuệ Phát Triển Định” của vị Thiền sư Ajahn Maha Bua là một trong những tác phẩm tiêu biểu về phương pháp tu tập Định quán trong Phật giáo Theravada. Cuốn sách được viết dựa trên kinh nghiệm tu tập lâu năm của tác giả và những bài giảng của Ngài truyền đạt cho các đệ tử.
Theo đó, Ajahn Maha Bua cho rằng để đạt được trạng thái Định cao, người tu cần phát triển song song hai yếu tố là Tuệ và Định. Tuệ giúp hiểu biết rõ bản chất của các pháp, nhận biết được những gì đang xảy ra trong lúc tu tập; còn Định làm cho tâm an tịnh, tập trung vào đối tượng quán niệm. Hai yếu tố này phải được phát triển đồng đều, không nên quá chú trọng vào một mặt mà bỏ qua mặt kia.
Vị Thiền sư chỉ dẫn các phương pháp tu tập Định quán cụ thể như sau:
Thứ nhất, người tu cần lựa chọn một đối tượng quán niệm phù hợp, ví dụ như thở vào thở ra, hay là niệm A-ni-đàn (Buddho). Đây là đối tượng căn bản để tâm tập trung, giúp tâm an tịnh dần.
Thứ hai, khi quán niệm, người tu cần quan sát chất lượng thức tưởng xuất hiện, như nó ra sao, biến đổi như thế nào, từ đó hiểu rõ hơn về bản chất không thường trú của chúng. Điều quan trọng là phải quán với sự tỉnh thức, chứ không phải cứ quán một cách máy móc.
Thứ ba, khi tâm lang thang theo ý nghĩ suy diễn, người tu cần quán niệm trở lại với đối tượng ban đầu một cách nhẹ nhàng, không nên quá căng thẳng. Đồng thời, cũng cần quán sát chính những suy nghĩ đó để hiểu rõ hơn về bản chất của tâm.
Thứ tư, khi đã quen với phương pháp quán niệm, người tu nên kết hợp thêm việc quán sát cảm xúc và các trạng thái tâm lý khác như vui, buồn, sợ hãi…để thấy rõ sự thay đổi liên tục của chúng.
Thứ năm, trong quá trình tu tập, không nên quá lo lắng về kết quả hay những trạng thái Định sâu. Người tu chỉ cần duy trì sự quán niệm liên tục, đồng thời quan sát tâm với thái độ nhẹ nhàng, khoan dung. Theo thời gian, Định tự nhiên sẽ đạt được.
Ngoài ra, Ajahn Maha Bua còn chỉ dẫn một số điểm quan trọng khác trong quá trình tu tập như: duy trì giới luật nghiêm ngặt, sống đời sống đơn giản, tự lực tự cường, không quá phụ thuộc vào người ngoài…Tác giả cũng chia sẻ những kinh nghiệm tu tập của chính mình để giúp người đọc hiểu sâu hơn về con đường giác ngộ.
Nhìn chung, cuốn sách “Tuệ Phát Triển Định” của Ajahn Maha Bua mang đến một phương pháp tu tập Định quán rất cụ thể, dễ áp dụng. Người đọc sẽ hiểu rõ hơn về cách kết hợp giữa Tuệ và Định, tránh tình trạng một chiều chỉ chú trọng vào một phía. Đây là một cuốn sách quý giúp người tu có thể áp dụng ngay trong quá trình tu tập hàng ngày. Tác phẩm thể hiện rõ triết lý và phương pháp tu tập trong Phật giáo Theravada của vị Thiền sư Ajahn Maha Bua.
Mời các bạn đón đọc Tuệ Phát Triển Định của tác giả Ajahn Maha Bua.