Tuyển Tập Văn Xuôi
Trước đây, qua các tác phẩm như “Làm Lẽ,” “Nhạt Tình,” “Gây Dựng,” “Sống Nhờ…” xuất bản trước năm 1945 và “Cách Mạng Nhà Quê,” “Rãnh Cày Nổi Dậy” viết trong thời kỳ Cách mạng tháng tám, ai nấy đều công nhận Mạnh Phú Tư là một cây bút hiện thực đặc sắc. So với các tác giả nổi tiếng khác, Mạnh Phú Tư thực sự có điều đặc biệt riêng và đặc biệt là một phong cách riêng.
Trong tiểu thuyết, việc xây dựng cốt truyện thường đóng vai trò quan trọng, nhưng với Mạnh Phú Tư, có vẻ như ông không cần phải làm điều đó. Ông như nhặt những đoạn đời và đưa chúng vào tiểu thuyết mà không cần sắp xếp, chỉ để cho các sự việc diễn ra tự nhiên.
Cuốn tiểu thuyết “Nhạt Tình” của Mạnh Phú Tư là một ví dụ, dường như sự việc trong đó rất thông thường trong xã hội thời Pháp thuộc, không đáng để ai lưu tâm. Một câu chuyện về một gia đình khá bình thường, nhưng Mạnh Phú Tư đã miêu tả một cách chân thực về cuộc sống hàng ngày của họ, với tất cả phẩm chất đặc trưng của nhân văn mà độc giả không thể không cảm thấy thương và tôn trọng.
Khám phá thế giới văn học của Mạnh Phú Tư là như mở một cửa sổ nhỏ nhìn vào cuộc sống hiện thực, tận dụng những điều quen thuộc mà ta không hay để ý, và biến chúng thành những tác phẩm đáng giá. Hãy đọc và khám phá thêm về tài năng đặc biệt của tác giả này!Những phong tục cũ thỉnh thoảng không còn phù hợp, nhưng vẫn có nhiều truyền thống đáng trân trọng cần được duy trì. Truyện kể về những người phải chịu đựng trong môi trường gia đình như bà Sinh, cô Huệ, anh Tài, khác biệt với cô Loan (trong “Đoạn Tuyệt”) và cô Tuyết (trong “Đời mưa gió”). Cô Loan và cô Tuyết đã đạt được những điều gì xã hội và bản thân họ? Trong khi đó, bà Sinh, Huệ, Tài đã tìm cách giải thoát bản thân khỏi môi trường gia đình ám ảnh. Bằng cách làm việc, bằng việc gìn giữ phẩm cách, họ đã tự cứu lấy mình và tìm ra con đường được sống mà không gặp phải sự tuyệt vọng vô ích. Nhạt Tình là một cuốn sách đáng đọc, mang đến cái nhìn sâu sắc về cuộc sống gia đình và xã hội.
Mạnh Phú Tư, tên thật là Phạm Văn Thứ, là một tác giả văn xuôi nổi tiếng trước thời kỳ 1945. Ông để lại nhiều tác phẩm đáng chú ý như “Làm lẽ”, “Gây dựng”, “Nhạt tình”, “Sống nhờ”, “Một thiếu niên”, “Người vợ già”… Cuốn sách tập hợp những tác phẩm xuôi xuất sắc của ông, đem đến cái nhìn sắc sảo về cuộc sống và xã hội vào thời kỳ đó. Đọc những dòng văn của Mạnh Phú Tư, ta như được đưa về với một thời kỳ đã qua, nhưng cũng đầy triển vọng và cảm xúc.Hơn là chỉ trách mắng, bà đã đối xử với con một cách nhẹ nhàng, thể hiện sự quan tâm và hiếu kỳ. Bà nhấn mạnh với con: “Mày cứ nói đi! Dù hôm nào tao cũng sẵn lòng ở đây cho mười một giờ nữa!”
“Đêm qua cũng chỉ mới một giờ thôi mà! Con nghe thấy đồng hồ gõ giọng một giờ nhưng mợ vẫn ngồi đây lúc này đấy” – Nàng chỉ vào góc giường rồi tiếp tục: “Con thấy mệt quá, hãy nằm xuống thôi, tựa vào tường và thư giãn chút đi.”
Khi nhận ra con nói đúng, bà Sinh trở nên lặng lẽ, Huệ thúc giục bà đứng dậy để buông màn. Bà đành phục vụ theo yêu cầu của con. Khi bước chân xuống sàn nhà, bà nói: “Nếu mày không thể ngủ, thì tao cũng không ngủ dưới cái màn nữa đâu.”
“Sẽ thích hợp nếu tắt đèn và nằm xuống giường, sẽ dễ dàng ngủ hơn” – nàng khéo léo gỡ màn và đặt gối trong giường. Nàng yêu cầu người giúp việc thắp đèn dầu và để trên bàn trước khi tắt điện để hướng tới giấc ngủ. Trước khi nằm trên giường, nàng nhắc bà:
“Đi ngủ thôi, mợ.”
Nhận thấy con cứ tiếp tục thúc giục, bà nói mạnh mẽ:
“Nếu muốn, mày có thể tự làm, không cần phải làm rối lên như vậy! Có khó gì đến nổi, mắng mỏ làm gì!”
Dòng cuối cùng dường như thể hiện sự buồn phiền, lo âu trong lòng bà hơn là chỉ mắng mỏ con. Trong những tháng gần đây, chồng bà thường không ở nhà. Mỗi ngày, sau khi cơm chiều xong, ông lại ra ngoài. Thường vào khoảng một đến hai giờ sáng mới về. Có khi ra ngoài suốt đêm, sau đó đi ngay đến sở làm việc và không trở về cho đến trưa. Bà đã hỏi lý do, ông chỉ nói rằng đi xem phim hoặc chơi bài cùng bạn bè.
Sự vắng nhà đó từ trước đến nay chưa từng thấy. Bà bắt đầu nghi ngờ. Ban đầu bà tin lời chồng nói. Nhưng dần dần bà cảm thấy không phải là đi xem phim hoặc chơi bài bạc. Bà nghĩ:
“Nếu thật sự như vậy, thì mỗi tháng chỉ một hai lần thôi! Sao mà cả tuần lại vắng nhà bốn, năm ngày.”
Từ đó, bà bắt đầu hoài nghi rằng chồng đã có mối quan hệ với người khác. Bà quyết định điều tra. Đã một số lần bà đợi cho chồng ra đi một đoạn rồi lẻo đẻo theo sau để dễ dàng theo dõi. Lần đầu tiên, bà thấy chồng vào nhà của một người bạn. Bà ngồi gần đó, nhưng chờ mãi không thấy chồng ra ngoài, bà tin rằng chồng đang chơi bài bạc.
Sau hai lần theo dõi đó, bà rút kinh nghiệm là chồng chỉ đơn giản là mê bài bạc thôi. Dù sở thích đó không khiến bà hài lòng, nhưng đã giúp bà không còn lo lắng về việc chồng có thêm vợ hay con riêng. Một vài lần, bà gặp chồng đi dạo quanh phố cùng ông Tùng. Bà ngày càng yên tâm, vì bà biết ông Tùng là bạn thân của chồng và luôn nghiêm túc, không phải loại người bất chính. Bà quen thân với ông vì nhà bà thuê cũng thuộc quyền sở hữu của ông, ông thường đến nhận tiền thuê hàng tháng.
Tuy nhiên, bà Sinh vẫn không hết lo lắng vì ông Sinh vẫn hay ra ngoài giờ tối… Sự hoài nghi lại tái xuất trong tâm trí bà; đặc biệt khi bà nghe một người quen kể rằng chồng chỉ ở chơi cho đến khoảng mười giờ rồi lại đi chơi ở nơi khác và không bao giờ ở qua đêm ở nhà đó. Bà bắt đầu phải tìm hiểu thêm, nhưng không có kết quả gì đáng kể. Liệu bà có nên đi hỏi qua mỗi ngôi nhà quen biết xem chồng bà đã quay lại chơi chưa và vào lúc nào rời đi?
Mặc dù tức giận chồng, nhưng tình tự trọng của bà ngăn cản việc tự hạ mình xuống mức đó. Đêm hôm nay, không biết là đêm thứ bao nhiêu, bà ngồi một mình dưới ánh đèn để chờ chồng. Bà hy vọng rằng chồng sẽ nhận ra lòng trung thành và sự chờ đợi của bà trong đêm tối, rồi tự suy nghĩ, sửa sai và bắt đầu cuộc sống mới. Bà mong chờ như vậy để có cơ hội nói chuyện và khuyên bảo chồng. Nhưng đã bao lâu rồi, bà chẳng thấy chồng trở về. Hoặc nếu chồng về, ngay lập tức làm bản chất mắng bà:
“Tại sao không đi ngủ, cứ chờ đợi người ta!”
Không để bà nói lên một lời, ông cắt ngang ngay:
“Họ vui chúng vui bạn, còn tao sao phải ngồi nhà chờ!””Không phải ai cũng thích phải đợi và chờ đợi, thậm chí lại cảm thấy khổ sở với những trải nghiệm như vậy.
Bà nhớ rõ mỗi khi chồng bà lên tiếng, những lời nói đó luôn khiến bà cảm thấy không thoải mái. Dù đã cố gắng thức khuya đợi chồng về nhưng lại nhận được sự lạnh lùng và phê phán từ chồng, điều này khiến bà rất buồn. Mỗi lần chồng lạnh lùng gọi bà bằng những từ “ai” hay “người ta”, tâm trạng của bà càng trở nên tức giận và lo lắng. Sự thay đổi trong cách ứng xử của chồng khiến bà cảm thấy bất lực và đau lòng. Bà chỉ biết thở dài và chịu đựng nỗi buồn kín đáo trong lòng. Đôi khi con gái bà, Huệ, cũng hỏi nhưng bà chỉ trả lời uẩn khúc: “Chuyện gì nữa! Có phải Huệ đã có vợ rồi mới quan tâm đến chuyện này không?”. Đồng hồ đánh mười hai giờ. Những chiếc đồng hồ ở những ngôi nhà xung quanh cũng lần lượt kêu. Mỗi tiếng đánh khác nhau. Đôi khi chúng trộn lẫn, đôi khi riêng biệt. Bà nghe rõ tiếng đó vang lên trong đêm yên tĩnh. Mọi người đã đi ngủ. Tiếng ngáy đều đều của Tài từ phòng ngủ phía sau cũng vang dội, âm thanh yếu ớt như tiếng từ xa bị gió cuốn đi. Chỉ có tiếng lặp lờ của chiếc đồng hồ góc tường là rõ nét. Bà Sinh cảm thấy mệt mỏi, xương sống đau nhức và vai nặng nề. Bà ngáp liên tục, dựa lưng vào gối, nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi. Bà biết rằng chồng cũng sẽ không về như thông lệ, việc ngồi đợi không mang lại kết quả, bà quyết định đi vào giường.
Nằm thẳng, đầu gối đặt trên gối bông, gân cốt bà cảm thấy thoải mái hơn. Một cảm giác dễ chịu giúp bà quên đi mệt mỏi. Bà nghĩ rằng chỉ cần nằm xuống giường, bà sẽ ngủ ngay. Nhưng suy nghĩ vẫn cuộn chồng trong đầu. Bà bắt đầu nhớ lại những điều đã suy nghĩ trong ngày. Một thời gian dài ngỏ ngẻ trong trạng thái tồn tại như không hồn. Công việc nhà bà bỏ rơi cho người hầu già và Huệ; bà không còn quan tâm. Nỗi buồn vẫn ám ảnh tâm trí bà, làm bà mất đi sự quan tâm. Ngay cả với Tài, đứa con trai yêu quý, bây giờ bà cũng coi như không tồn tại. Bà chỉ quan tâm đến một người: chồng bà. Bà nhận ra nếu trụ cột gia đình đảm đương trở nên không đáng tin cậy, mọi thứ sẽ rơi vào khủng hoảng. Bà đã thấy nhiều gia đình đau khổ vì ông chồng ham mê ngoại tình, bỏ rơi vợ con. Bà thương họ nhưng cũng sợ hãi cho bản thân. Bà lo lắng rằng mình sẽ phải đối mặt với khổ đau. Bà lo cho mình ít, lo cho hai con nhiều hơn. Bà thường tự nhủ: “Con gái sẽ lấy chồng, con trai sẽ lập gia đình, đi học, sau này phải tìm vợ cho chúng. Nhưng nếu không có việc gì sẽ làm thì làm sao để chăm sóc họ!” Suy nghĩ đó khiến bà lo lắng và mất ngủ. Mỗi khi nghĩ đến, bà cầu nguyện: “Hãy tha thứ cho bà và con cái của bà”. Bà tin rằng không thể có khả năng bà phải trải qua sự đau khổ, không thể có lý do gì chồng bà sẽ bỏ bà. Qua những năm tháng, bà luôn giữ vững vai trò là người vợ hiền và mẹ đảm đang. Ngược lại với những ngày đã qua, bà nhận ra mình không có gì để trách bản thân. Bà không tự hào mình giỏi hơn phụ nữ khác, nhưng so sánh kỹ, bà cũng tốt hơn rất nhiều. Bà kết hôn khi mới mười tám. Trải qua sáu năm khó khăn với gia đình chồng thật không dư dả về tài chính. Hồi đó vẫn trẻ, bà đã thu hút sự chú ý từ nhiều người, nhưng mẹ bà lo sợ gả vào những gia đình giàu có.”Bày lòng cảm tạ sự chỉ bảo của quý vị, xin cám ơn quý vị.”Một lần nữa đưa ra một ngày đánh giá cho cuốn sách đầy cảm xúc từ tác giả tài ba. Câu chuyện về cuộc đời đầy gian khổ và kiên cường của người phụ nữ này thực sự rất đáng để khám phá và suy ngẫm. Được biết thêm về cuộc sống và những khó khăn mà bà đã phải trải qua, mình cảm thấy như đang sống và cảm nhận mọi cung bậc cảm xúc của nhân vật. Chắc chắn rằng, cuốn sách này sẽ khiến bạn lưu luyến và suy ngẫm suốt từng trang.Dần dần, khi cả hai mệt mỏi đều đã lẻn vào giấc ngủ không rõ lúc. Ông Sinh đã tránh xa khỏi cuộc sống kia. Ông không quên rằng vợ ông vẫn đắm chìm trong sự tò mò, vì vậy, trước khi về nhà vợ, ông thường lạc đường vào nhà bạn bè hoặc người quen để trò chuyện và dành thời gian, có khi kéo dài đến hai, ba giờ mới về. Nếu không áp dụng cách đó, ông sẽ bắt đầu lang thang qua các con phố trước khi đến nhà. Ông đã nhận ra rằng vợ ông vẫn theo dõi, vì một tối nọ, ông bất ngờ gặp vợ mình theo sau: Ông đi ngang qua một cửa hàng, trưng bày đủ loại sản phẩm mới như đồng hồ da, nước hoa và cà vạt, đủ màu sắc. Ông dừng lại, và khi quay lại nhìn, ông bất ngờ phát hiện bà Sinh đã dừng ở cuối phố, có lẽ vì đã thấy ông. Từ lúc đó, ông bắt đầu cẩn thận hơn để vợ không phát hiện đường lối và để dễ dàng nói dối vợ mỗi khi bị hỏi. Ông đã thoát khỏi tình huống đó. Khi ông bước vào, ông thấy Nga đã chuẩn bị sẵn, trang điểm kỹ càng, ngồi chờ ở phòng khách. Nga chạy đến, cười và nói, ôm vai ông Sinh rồi thì thầm:
– Em đã chờ anh từ lâu.
Trả lời, ông Sinh chỉ cười nhẹ, ôm chặt Nga và hôn lên má gái. Mùi hương ngọt ngào từ nước hoa và phấn khiến ông cảm thấy hạnh phúc với những cảm xúc mới mẻ. Cửa đã đóng kín. Nga rót nước trên bàn và mời:
– Anh uống nước này nhé.
Nga cười và nói với chồng:
– Nước chè sen, em mới mua về từ Phú Thọ.
Ông Sinh hài lòng, uống một hớp nước và khen:
– Ngon quá! Mình chắc chắn là người biết ăn biết uống đấy!
Nga tỏ ra vui vẻ. Cả hai tận hưởng niềm vui, hòa mình trong ánh nhìn của nhau. Nga đưa cho ông một bộ đồ ngủ và họ đưa nhau vào phòng, nằm trên chiếc giường mới, hai người tâm sự, cười đùa. Sự hạnh phúc tưởng chừng tràn ngập toàn bộ căn phòng. Hãy sẵn sàng khám phá bộ sưu tập Văn Xuôi của tác giả Mạnh Phú Tư.
